დუგლას ლაქსტონი - ქვეყანაში გრძელვადიანად არის შენარჩუნებული მიზნობრივზე დაბალი ინფლაცია და ფასების სტაბილურობა - საქართველო ძალიან მაგარ ფორმაშია

რუსული გაზის შეწყვეტის საფრთხის გამო, მოლდოვა საგანგებო მდგომარეობას ა...

გამოცემის ცნობით, ქვეყანაში საგანგებო მდგომარეობა 16 დეკემბრიდან ამოქმედდება.საგანგებო მდგომარეობის დაწესების შესახებ პრემიერ-მინისტრ დორინ რეჩანის მოთხოვნას 101-ადგილიანი პარლამენტში 56 წევრმა დაუჭირა მხარი. გადაწყვეტილების მიზანი მოლდოვას დნესტრისპირეთის რეგიონისთვის ბუნებრივი გაზის მიწოდების უზრუნველყოფაა. საგანგებო მდგომარეობის გამოცხადება მთავრობას საშუალებას აძლევს სწრაფად მოახდინოს რეაგირება და შეზღუდოს ენერგიის ექსპორტი.მოლდოვას პრემიერის თქმით, კენჭისყრა აუცილებელი ნაბიჯი იყო მოსკოვის „გაზის შანტაჟის“ დასასრულებლად.„ვლადიმერ პუტინს სურს დნესტრისპირეთის მოსახლეობა გაზისა და ელექტროენერგიის გარეშე დატოვოს და მძევლად აიყვანოს. მოსკოვი ამას აკეთებს მოლდოვაში სიტუაციის დესტაბილიზაციისთვის. ეს ზამთარი იყოს უკანასკნელი ქვეყნის ისტორიაში, როდესაც ჩვენ შეიძლება ენერგეტიკული შანტაჟის ქვეშ ვიყოთ“, - აღნიშნა დორინ რეჩანმა.მოლდოვა რუსულ ბუნებრივ გაზს უკრაინის გავლით იღებს, რომელმაც განაცხადა, რომ კომპანია „გაზპრომთან“ გაზის ტრანზიტზე კონტრაქტს არ გააგრძელებს, რომლის ვადა 31 დეკემბერს იწურება. მოლდოვა რუსეთიდან წელიწადში დაახლოებით 2 მილიარდ კუბურ მეტრ გაზს იღებს. 2022 წლიდან დნესტრისპირეთი და ქვეყნის ცენტრალური მთავრობა შეთანხმდნენ, რომ მოლდოვის მიერ მიღებული მთელი რუსული გაზი დნესტრისპირეთში გაიგზავნებოდა.დორინ რეჩანის განცხადებით, უკრაინის გავლით ტრანზიტის საკითხი ხელოვნური პრობლემაა, რადგან რუსული გაზის სხვა მარშრუტების საშუალებით მიწოდებაცაა შესაძლებელი. თუმცა, მიწოდება შეიძლება კითხვის ნიშნის ქვეშ დადგეს, რადგან „გაზპრომმა“ გაზის მიწოდების ალტერნატიული მარშრუტებით გაგრძელება მოლდოვას მიერ ძველი ვალის გადახდის ვალდებულებას დაუკავშირა, რაც, რუსული გათვლებით, 709 მილიონ დოლარს შეადგენს.

მაია მელიქიძე - „ენკას“ გასვლით ჩვენ მოგვადგა ფინანსური და უდიდესი რეპ...

საქართველოსთვის დაკისრებული კომპენსაცია 383.2 მილიონი დოლარია, რაც მიმდინარე გაცვლითი კურსით 1.1 მილიარდ ლარს შეადგენს. არსებული მდგომარეობით ეს არის საქართველოს სამინისტროების უმეტესობის დაფინანსებაზე მეტი, მაგალითად 2025 წლისთვის ეკონომიკის სამინისტროს დაფინანსება დაგეგმილია 947 მილიონ ლარზე, ხოლო ფინანსთა სამინისტროს ბიუჯეტი 121 მილიონი ლარით არის განსაზღვრული, შესაბამისად ამ ორივე უწყების ბიუჯეტი ნაკლებია ვიდრე ENKA-თვის გადასახდელი კომპენსაციის მოცულობა.GREDA-ს აღმასრულებელი დირექტორის, მაია მელიქიძის შეფასებით, ნამოხვანჰესის პროექტის შეჩერება  ფინანსური და ენერგეტიკული ზარალის გარდა, საინვესტიციო გარემოსაც უქმნის საფრთხეს.„ენერგეტიკის სფერო ჩვენი ქვეყნისთვის კრიტიკულად მნიშვნელოვანია, რადგან მოთხოვნა-მიწოდების მხრივ გარკვეული ნაპრალი გვაქვს- იმაზე მეტ ენერგიას მოვიხმართ, ვიდრე ვაწარმოებთ. 433 მეგავატი უნდა ეგენერირებინა ნახამოხვანჰესს, რისი არქონაც ახლა ძალიან დაგვაზარალებს გარდა იმისა, რომ ბიუჯეტიდან საკმაოდ ბევრია არბიტრაჟის წაგების შემდეგ გადასახდელი.დარწმუნებული ვარ, ჩვენი ქვეყანა, ამ გადაწყვეტილებას გაასაჩივრებს. დიდი მოლოდინი იმისა, რომ თანხა სერიოზულად დაკორექტირდება არ მაქვს, რადგან „ენკა“ საკმაოდ მსხვილი ინვესტორია, რომელსაც ძალიან სერიოზული ინვესტიციის განხორციელება ჰქონდა გეგმაში. მოსახლეობის ნაწილსაც ჰქონდა კომპენსაციები აღებული, აღსანიშნავია, რომ როცა მსხვილი ინვესტორი ასრულებს პროექტს, მას ვალდებულებაც აქვს და ისედაც, აწესრიგებს ტერიტორიას. ერთი მხრივ, „ენკას“ გასვლით ჩვენ მოგვადგა ფინანსური ზიანი, ხოლო მეორე მხრივ- უდიდესი რეპუტაციული ზიანი; ასევე, კითხვითი ნიშანი გაჩნდა ენერგოდამოუკიდებლობის მხრივ, რადგან „ნამახვანის გარდა, ვერც ხუდონი ხორციელდება.მესმის ის არგუმენტაცია, რომ პატარა პროექტები მშენებლობის პროცესშია, მაგრამ ეს ვერ აკომპენსირებს ნამოხვანის პროექტს, რომელიც ამხელა შესაძლებლობა იქნებოდა ჩვენი ქვეყნისთვის“,- ამბობს მელიქიძე.მელიქიძე ჰესის მშენებლობის ეტაპზე დისკომუნიკაციის პრობლემაზე საუბრობს. GREDA-ს აღმასრულებელი დირექტორი აღნიშნავს, რომ მნიშვნელოვანია ცნობიერების ამაღლება. ამის ვალდებულება კი ინვესტორს და ადგილობრივ ხელისუფლებას ეკისრება.„აბსოლუტურად ვეთანხმები, რომ დემოკრატიულ სამყაროში, არ შეიძლება მხოლოდ ინვესტორის ინტერესები იყოს დაცული ან მხოლოდ მოსახლეობის და სახელმწიფოს. აუცილებელია, ხეობის მოსახლეობასთან სწორი კომუნიკაცია. ის კანონპროექტი, რომელიც „გრედამ“ შეიმუშავა სწორედ ამ კომპონენტს ავსებს. მოსახლეობასთან კომუნიკაციის პროცესში აუცილებელია მათთან სიღრმისეული დიალოგი, თუ ეს დიალოგი არ ჩაივლის სწორად, შემდეგ დეზინფორმაცია ძლიერდება. ამიტომაც ვუჭერ მხარს ადგილობრივი ხელისუფლების და მუნიციპალიტეტის აქტიურ ჩართულობას. სანამ პროექტი დაიწყება, ინვესტორი და ადგილობრივი ხელისუფლება უნდა შეხვდეს მოსახლეობას და ბევრ კრიტიკულ კითხვას, ნათლად, გასაგებად გასცენ პასუხი. ცხოვრების სტანდარტების გაუმჯობესებას, ბუნებრივია, ყოველთვის მოჰყვება გარემოზე ზეგავლენა, მაგრამ აქ არის საუბარი ბალანსზე. მოსახლეობას არ უნდა ეგონოს, რომ ყველაფერი ინვესტორს რჩება და მათ არაფერი. აუცილებელია, ცნობიერების ამაღლება, დიალოგი და ერთი მაგიდის გარშემო დასხდომა. ბოლოს კი იმ სარგებლის დანახვა, რაც ამ პროექტს გააჩნია. მე დარწმუნებული ვარ, რომ ამ სახის პროექტები მომავალში მეტი გონივრულობით იქნება დაგეგმილი“,- თქვა მაია მელიქიძემ.

მსხვილმა ნავთობკომპანიებმა 10 თვეში 214.5 მილიარდი დოლარის მოგება მიიღ...

ეს სტატისტიკა სააგენტო Anadolu-მ გამოაქვეყნა.ანგარიშის მიხედვით, ამერიკული კომპანიების ExxonMobil-ისა და Chevron-ის, ჰოლანდიური Royal Dutch Shell-ის, ბრიტანული BP-ის, ფრანგული TotalEnergies-ის, იტალიური Eni-ს, რუსული Rosneft-ის, ნორვეგიული Equinor-ისა და საუდის არაბეთის ეროვნული კომპანიის Saudi Aramco-ს ჯამური მოგება შემცირდა 15.1%.ამ პერიოდში Saudi Aramco-ს მოგებამ 83,91 მილიარდი დოლარი შეადგინა, ExxonMobil-ის 26,1 მილიარდი დოლარი, Shell-ის 20 მილიარდი დოლარი, Chevron-ის 14,49 მილიარდი დოლარი, TotalEnergies $11,8 მილიარდი, Rosneft-ის $8,72 მილიარდი, BP-ის 7,75 მილიარდი დოლარი, Equinor-ის $6.გაითვალისწინეთ, რომ გასული წლის იანვრიდან სექტემბრამდე კომპანიების მოგებამ დაახლოებით 214,51 მილიარდი დოლარი შეადგინა.

საქართველოში თვის ბოლომდე ბენზინის გაიაფება დაიწყება

საწვავის ფასი გლობალურ ბაზრებზე მკვეთრად შემცირდა. ბოლო მონაცემით, 1 ბარელი ნავთობის ღირებულება უკვე 70 დოლარის ფარგლებშია. ადგილობრივ ბაზარზე გაიაფების ტენდენცია ჯერჯერობით არ იგრძნობა, თუმცა იმპორტიორები ვარაუდობენ, რომ დაახლოებით 2-3-კვირაში საფასო ცვლილება აქაც აისახება და ბენზინი გაიაფებას დაიწყებს. ამას ხელს უწყობს ისიც, რომ  მკვეთრი გაუფასურების შემდეგ ლარის კურსიც გამყარდა და ახლა სტაბილურია.რაც შეეხება ,,პლატცის" ფასს, ამ დროისთვის 1 ტონა ბენზინის ღირებულება 670 დოლარს შეადგენს, ხოლო დიზელის შემთხვევაში ეს მაჩვენებელი 642 დოლარია.ბენზინის გაიაფებაზე გავლენას მოახდენს ასევე რუსეთის ფაქტორი. როგორც ცნობილია, ქვეყნის მთავრობამ მწარმოებლების მიერ მიწოდებული ბენზინის უმეტესობის ექსპორტზე დროებითი აკრძალვა გააუქმა, ხოლო სხვა ექსპორტიორებზე (დამოუკიდებელი ტრეიდერები და გადამყიდველები) შეზღუდვები 2025 წლის 31 იანვრამდე გაახანგრძლივა.მიმდინარე წლის აგვისტოში ხელისუფლებამ საექსპორტო ემბარგო მას შემდეგ შემოიღო, რაც ბენზინის საბითუმო ფასების მკვეთრმა ზრდამ ავტოგასამართ სადგურები რთულ მდგომარეობაში ჩააგდო.ამდენად, შეზღუდვის გაუქმება საქართველოში საწვავის ფასებზეც აისახება და  გარკვეული მოცულობით იაფი ბენზინი აქაც  შემოვა. თუმცა ამისთვის 2-3-კვირიანი პერიოდია საჭირო. დაახლოებით თვის ბოლოს კომპანია ,,სენტას" დამფუძნებელი, იმპორტიორი ზაალ იაკობიძე ადგილობრივ ბაზარზე ბენზინის გაიაფებას ვარაუდობს.,,კარგია, რომ რუსეთმა საწვავის ბაზარზე დაწესებული შეზღუდვა მოხსნა. ეს არის ექსპორტისთვის დაწესებული აკრძალვა, რომელიც მწარმოებლებს შეეხო. ცხადია, ეს გავლენაც ქართულ ბაზარზეც მოახდენს, მაგრამ ჯერ საქონელი საქართველოში არ მოხვედრილა, სავარაუდოდ, 2-3 კვირა დასჭირდება. ამ შემთხვევაში კონკრეტულად ბენზინზე ფასის კლებას უნდა ველოდოთ საცალო გაყიდვებში. იმის მიხედვით, რამდენად შემცირდება საბითუმო ღირებულება, შესაბამისად აისახება იგი საცალო ბაზარზეც. კონკრეტულად რამდენით, პროგნოზი ნაჩქარევად მიმაჩნია", - განაცხადა ზაალ იაკობიძემ ,,ბიზნეს-რეზონანსთან".აღსანიშნავია, რომ გლობალურ ბაზრებზე საწვავის გაიაფებას ხელი შეუწყო სირიაში მიმდინარე პროცესმაც, ცნობილია, რომ სირიის პრეზიდენტმა ბაშარ ალ-ასადმა ქვეყანა დატოვა და მოსკოვში გაემგზავრა. ნავთობპროდუქტების იმპორტიორთა კავშირის ხელმძღვანელის ვახტანგ იობაშვილის განცხადებით, დიქტატორის გაქცევა სირიაში სტაბილურობას შეუწყობს ხელს, რაც სანავთობო ბაზარზეც ადეკვატურად იმოქმედებს და ფასების კლებას გამოიწვევს, რისი ტენდენციაც ისედაც დაწყებულია.,,სანავთობო ფასები ნელ-ნელა სტაბილურდება და ასე  თუ გაგრძელდა, ჩვენს ბაზარზე და მსოფლიო სანავთობო ბირჟებზე იმოქმედებს, რაზეც სრულად ვართ დამოკიდებული.ახლა ველოდებით, რომ ბენზინი გაიაფდება. ამაზე იმოქმედებს როგორც რუსეთში გაუქმებული შეზღუიდვა, ასევე სირიაში მიმდინარე პოლიტიკური სტაბილიზაციის ნიშნები, რაც თანდათან თვალსაჩინოა. იმის გამო, რომ სირიის დიქტატორმა დატოვა ქვეყანა და რეგიონში შედარებით სიწყნარეა, მეტი პერსპექტივა გამოიკვეთა. ვიმედოვნებ, სირია სამომავლოდ ხმელთაშუა ზღვაზე თანამედროვე, დემოკრატიულ ქვეყნად ჩამოყალიბდება. ამას მიჰყვებიან სხვა სახელმწიფოები და ახლო აღმოსავლეთი დაწყნარდება.ამ ეტაპზე კი საქართველოს ნავთობპროდუქტების ბაზარი ცვლილების მოლოდინშია. ძალიან დიდი დროც არ არის საჭირო და გაიაფებაც დაიწყება. ვერ გეტყვით ზუსტად რამდენი პროცენტით შემცირდება ბენზინის ფასი, მაგრამ საშუალება გვეძლევა, საბაზრო ფასები აქაც დაკორექტირდეს", - აღნიშნა ვახტანგ იობაშვილმა "ბიზნეს-რეზონანსთან" საუბრისას.მისი თქმით, სტაბილურობა განსაკუთრებით  თვალსაჩინო გახდება მაშინ, როდესაც ბაქოდან ევრო 5-ის შესაბამისი სტანდარტის საწვავის შემოტანა დაიწყება.,,ნავთობპროდუქტის ბაზარზე ძალიან კარგი  პერსპექტივაა. განსაკუთრებით ის გარემოება, რომ აზერბაიჯანიდან ველოდებით ბენზინის  იმპორტის დაწყებას.  მხოლოდ ტექნიკური საკითხებია და როგორც კი მოგვარდება და დასრულდება  ქარხნების გადაიარაღება, იმპორტს წინ აღარაფერი დაუდგება. ევრო 5 -ის სტანდარტის დიზელი აზერბაიჯანიდან ისედაც შემოდის.აზერბაიჯანული მედიასაშუალებები აქტიურად წერენ, რომ ქვეყანა საქართველოში ბენზინის ექსპორტს გეგმავს. ცხადია, ესეც იქნება ევრო 5-ის სტანდარტის საწვავი, რაც ადგილობრივი ბაზრისთვის სტაბილურობის ერთ-ერთ წყაროდ შეიძლება მივიჩნიოთ. გარკვეულწილად, ეს აისახება ფასზეც, ვინაიდან აზერბაიჯანიდან საწვავის იმპორტი შეღავათიან ფასად იქნება შესაძლებელი, ვიდრე სხვა ქვეყნებიდან შემოტანილი ნავთობპროდუქტი. ტრანსპორტირებისთვისაც არ იქნება საჭირო იმდენი თანხა, რაც ზღვიდან გადმოზიდვას ანდა რუსეთიდან თუ ბელორუსიიდან ჩამოტანას ხმარდება. 500 კილომეტრია ბაქოდან თბილისამდე და საგზაო დანახარჯი გაცილებით ნაკლები იქნება", - დასძინა ვახტანგ იობაშვილმა.ნავთობპროდუქტების იმპორტიორთა კავშირი საქართველოში შექმნილ პოლიტიკურ პროცესებსაც გამოეხმაურა. ვახტანგ იობაშვილის შეფასებით, მნიშვნელოვანია, ქვეყანაში ძალადობა შეწყდეს, მდგომარეობა დასტაბილურდეს და ბიზნესმა ჯანსაღ გარემოში გააგრძელოს მუშაობა.ცნობისთვის, 2024 მარტში რუსეთის რამდენიმე უმსხვილეს ნავთობგადასამუშავებელ ქარხანაზე უკრაინული დრონების თავდასხმის შედეგად ქვეყანაში ბენზინის წარმოება შემცირდა. ამის გამო ფედერაციის მთავრობამ 1-ლი მარტიდან რუსეთიდან ბენზინის ექსპორტზე აკრძალვა ექვსთვიანი ვადით ანუ აგვისტოს ბოლომდე დააწესა, რომ საწვავის დეფიციტი თავიდან აეცილებინა. შიდა ბაზრის გაჯერების ფონზე და გადასამუშავებელ ქარხნებში მარაგის გადაჭარბების თავიდან ასაცილებლად აკრძალვა ჯერ 20 მაისიდან 30 ივნისის ჩათვლით, შემდეგ კი ივლისის ბოლომდე მოიხსნა, თუმცა 1-ლი აგვისტოდან ისევ ამოქმედდა და 31 დეკემბრამდე გახანგრძლივდა. აკრძალვა არ ეხება საერთაშორისო-სამთავრობათაშორისო შეთანხმებების ფარგლებში, მათ შორის, ევრაზიის ეკონომიკური კავშირის წევრ ქვეყნებში მიწოდებებს, ასევე, მოქალაქეების მიერ პირადი სარგებლობისთვის და საერთაშორისო ჰუმანიტარული დახმარებისთვის ექსპორტირებულ საწვავს. როგორც ზემოთ აღვნიშნეთ, რუსეთის ფედერაციიდან საწვავის მოწოდებაზე შეზღუდვა ნაწილობრივ უკვე გაუქმებულია.წყარო: resonancedaily.com

ყაზტრანსოილმა იანვარ-ნოემბერში რუსული ნავთობის ტრანზიტი უზბეკეთში 1,74...

2023 წლის იმავე პერიოდში, ამ მარშრუტზე გაიგზავნა 129 ათასი ტონა რუსული წარმოშობის ნავთობი. ამრიგად, ტრანზიტის ზრდამ 74% შეადგინა.2024 წლის დეკემბერში ამ მარშრუტზე ნავთობის ტრანზიტის დაგეგმილი მოცულობა 4 ათასი ტონაა.იანვარში გავრცელდა ინფორმაცია, რომ KazTransOil-ი გეგმავდა 2024 წელს რუსული ნავთობის ტრანზიტის გასამმაგებას უზბეკეთში - 500 ათას ტონამდე. კომპანიის სატრანსპორტო განყოფილების დირექტორის, აბაი ბეისემბაევის თქმით, უზბეკურმა Sanoat Energetika Guruhi-მა წარუდგინა განცხადება KazTransOil-ს 2024 წელს 500 ათასი ტონა რუსული ნავთობის ტრანზიტისთვის, 1 მილიონ ტონამდე გაზრდის შესაძლებლობით.სს "ყაზტრანსოილი" არის ყაზახეთის ნავთობსადენების მთავარი ოპერატორი, KazMunayGas ჯგუფის ნაწილი. ფლობს ნავთობსადენების ქსელს 5,4 ათასი კმ სიგრძით.