მონაცემების თანახმად, მეორე ადგილზე Selfie Mobile გავიდა, ხოლო მესამეზე IDEA Borjomi Georgia და IDEA Borjomi Beverages Company Georgia Branch. ათეულში ასევე შედიოდნენ Magticom, TAV Urban Georgia, Poti Sea Port Corporation, Geosteel, Lomisi, Georgia Cement და Mina.2025 წლის მესამე კვარტალში საქართველოში პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების უმსხვილესი წყაროები იყო: ამერიკის შეერთებული შტატები - 93.5 მილიონი აშშ დოლარი, ესპანეთი - 72.1 მილიონი აშშ დოლარი და თურქეთი - 70 მილიონი აშშ დოლარი.ინვესტიციებისთვის ყველაზე მიმზიდველი სექტორები იყო: უძრავი ქონება - 91.7 მილიონი აშშ დოლარი (17.2%), ტრანსპორტი - 79.8 მილიონი აშშ დოლარი (15%), წყალმომარაგება და ნარჩენების მართვა - 71.5 მილიონი აშშ დოლარი (13.4%), წარმოება - 68.3 მილიონი აშშ დოლარი და ინფორმაციისა და კომუნიკაციების სექტორი - 54.5 მილიონი აშშ დოლარი.

1765450532

კერძოდ, ეროვნული ბანკის ორგანულ კანონში შესული ცვლილებით, სებ-ს მიენიჭა უფლება ვირტუალური აქტივის მომსახურების პროვაიდერისაგან მოითხოვოს და მიიღოს ნებისმიერი სახის ინფორმაცია როგორც ადგილზე, ასევე დისტანციური შემოწმების ფარგლებში, დაადგინოს მინიმალური საზედამხედველო კაპიტალის ოდენობა და მისი გაანგარიშების წესი, კაპიტალის და აქტივების მიმართ მოთხოვნები, რისკების მართვის სტანდარტები, რისკების მართვის ჩარჩო და სხვა დამატებითი მოთხოვნები.ცვლილების ამოქმედება ხელს შეუწყობს მომხმარებელთა და ინვესტორთა კიდევ უფრო მეტად დაცვას, ხოლო ბიზნესი უფრო მდგრადი გახდება როგორც ტექნიკური, ასევე ოპერაციული თვალსაზრისით და ქვეყანა უფრო მეტად დაუახლოვდება საუკეთესო საერთაშორისო პრაქტიკას. 2023 წლიდან დღემდე განვლილმა პერიოდმა აჩვენა, რომ საქართველოში, ისევე როგორც გლობალურად, ვირტუალური აქტივის მომსახურების სფერო სწრაფად იცვლება და ვითარდება. ასევე ვითარდება ვირტუალური აქტივის მომსახურებები და იზრდება ამ მომსახურებების მომხმარებელთა რაოდენობაც, რაც ეროვნული ბანკის მხრიდან გაძლიერებულ ზედამხედველობას მოითხოვს.სწორედ აღნიშნულიდან გამომდინარე, მოხდა ეროვნული ბანკის კანონმდებლობით განსაზღვრული მანდატის გაფართოება, რაც მათ შორის მოიცავს ვირტუალური აქტივის მომსახურების პროვაიდერების პრუდენციულ ზედამხედველობას, კაპიტალის ადეკვატურობას, მომხმარებლების უფლებების დაცვას, კიბერუსაფრთხოებისა და საოპერაციო რისკების მოთხოვნების დანერგვას.

1765448040

მისი თქმით, რეალური ეკონომიკური ზრდა დაგეგმილია 5%-ის ოდენობით, ხოლო საშუალოვადიან პერიოდში, მისი პროგნოზი 5,3%-ს შეადგენს. საშუალო ინფლაციის პროგნოზი 2026 წელს 3,3%-ია, ხოლო საშუალოვადიან პერიოდში მიზნობრივი მაჩვენებლის ფარგლებშია (3%).ნომინალური მშპ-ის პროგნოზი განსაზღვრულია 114 მილიარდ 121 მილიონი ლარის ოდენობით, ხოლო ერთ სულ მოსახლეზე გადაანგარიშებული მთლიანი შიდა პროდუქტი 11 300 დოლარს აჭარბებს. 2029 წლისთვის პროგნოზირებულია, რომ ნომინალური მთლიანი შიდა პროდუქტი 145 მილიარდ ლარს მიაღწევს, რაც ერთ სულ მოსახლეზე გადაანგარიშების შემთხვევაში 14 500 აშშ დოლარს გადააჭარბებს.როგორც ფინანსთა მინისტრმა აღნიშნა, ნაერთი ბიუჯეტის საგადასახადო შემოსავლები განისაზღვრება 27 მილიარდ 40 მილიონი ლარის ოდენობით, რაც პროექტის წინა ვერსიასთან შედარებით, გაზრდილია 240 მილიონი ლარით. ბიუჯეტის დეფიციტი შეადგენს მთლიანი შიდა პროდუქტის 2,5 პროცენტს, ხოლო მთავრობის ვალის მაჩვენებელი – 33,5 პროცენტის ფარგლებშია. 2026 წლის ნაერთი ბიუჯეტის ხარჯვითი ნაწილი ჯამურად შეადგენს 36 მილიარდ 285 ლარს.„ყოველივე ზემოაღნიშნული მიუთითებს, რომ ბიუჯეტი, სწორი ფისკალური პოლიტიკის შედეგად, მნიშვნელოვან როლს ასრულებს მაკროეკონომიკური სტაბილურობის უზრუნველყოფაში, რაც გადამწყვეტია ჩვენი ქვეყნის გრძელვადიანი განვითარებისათვის”, – აღნიშნა ფინანსთა მინისტრმა, ლაშა ხუციშვილმა.მან მადლობა გადაუხადა ყველა კომიტეტს, განსაკუთრებით, საფინანსო-საბიუჯეტო კომიტეტს – ბიუჯეტის ფორმირების პროცესში აქტიური ჩართულობისა და ნაყოფიერი თანამშრომლობისთვის.

1765445135

მომდევნო წელს, 70 წლამდე პირთა პენსია განისაზღვრება 370 ლარის, ხოლო 70 წლის და მეტი ასაკის მქონე პირთა პენსია 495 ლარის ოდენობით. მაღალმთიან დასახლებებში პენსია შესაბამისი კატეგორიებისთვის იქნება 444 ლარი და 594 ლარი.როგორც ფინანსთა მინისტრმა განაცხადა, ჯამში, მოსახლეობის სოციალური დაცვის პროგრამებზე გათვალისწინებულია 6 მილიარდ 930 მილიონ ლარზე მეტი.სოციალური რეაბილიტაციისა და ბავშვზე ზრუნვის პროგრამის დაფინანსება დამატებით იზრდება 12 მილიონ ლარზე მეტით და პროგრამის ბიუჯეტი 124 მილიონ ლარს აჭარბებს. 2025 წელთან შედარებით, პროგრამის დაფინანსება, ჯამურად, გაზრდილია 29 მილიონ 500 ათასი ლარის ოდენობით.მოსახლეობის ჯანმრთელობის დაცვის პროგრამები დამატებით იზრდება 183 მილიონ ლარზე მეტით და 2 მილიარდ 220 მილიონ ლარამდეა განსაზღვრული. აღნიშნული პროგრამის დაფინანსება 2025 წლის ბიუჯეტთან შედარებით, ჯამურად, გაზრდილია 360 მილიონ ლარზე მეტით.ამასთან, მინისტრის ინფორმაციით, პროექტის წინა ვერსიასთან შედარებით, პროგრამის ფარგლებში დამატებით გაზრდილია: საყოველთაო ჯანდაცვის დაფინანსება - 150 მილიონი ლარით და 1 მილიარდ 500 მილიონ ლარს შეადგენს; ნარკომანიით დაავადებულ პაციენტთა მკურნალობის დაფინანსება - 10 მილიონი ლარით და 28 მილიონ ლარს შეადგენს; იშვიათი დაავადებების მქონე პირთა მკურნალობის პროგრამა - 5 მილიონი ლარით და 70 მილიონ ლარს შეადგენს; ჯანდაცვის სხვა პროგრამები, ჯამურად, იზრდება 18 მილიონ 700 ათასი ლარით. ამასთან, გათვალისწინებულია პირველადი ჯანდაცვის პერსონალისთვის ხელფასების ზრდა.გარდა ამისა, როგორც მინისტრმა ბიუჯეტის პროექტის საბოლოო ვერსიის წარდგენისას აღნიშნა, 2026 წელს იზრდება საჯარო სკოლების ადმინისტრაციული პერსონალის, სკოლის ექიმებისა და მანდატურების ხელფასები.მისივე ინფორმაციით, განათლების, მეცნიერებისა და ახალგაზრდობის სამინისტროს დაფინანსება პირველად პროექტთან შედარებით, 2026 წლის ბიუჯეტის საბოლოო ვარიანტში გაიზარდა, თითქმის, 90 მილიონი ლარით და 2 მილიარდ 700 მილიონ ლარს აჭარბებს.რაც შეეხება უშუალოდ ხარჯების გადანაწილებას, ზოგადი განათლების დაფინანსებაზე დამატებით გამოიყო 37 მილიონ ლარზე მეტი და მისი მოცულობა 1 მილიარდ 923 მილიონ ლარს აღწევს. პროგრამის ფარგლებში გათვალისწინებულია საჯარო სკოლების ადმინისტრაციული პერსონალის, სკოლის ექიმებისა და მანდატურების ხელფასების 20%-იანი ზრდა, ნაცვლად მანამდე განსაზღვრული 10%-ისა;გარდა ამისა, ფინანსთა მინისტრი ლაშა ხუციშვილის განცხადებით, 2026 წელს იზრდება ინფრასტრუქტურის სამინისტროს დაფინანსება 17 მილიონ ლარამდე და 3 მილიარდ 113 მილიონ ლარს შეადგენს.საგზაო ინფრასტრუქტურის გაუმჯობესების მიზნით, დამატებით გამოყოფილია 123 მილიონ ლარზე მეტი და ჯამური დაფინანსება 1 მილიარდ 538 მილიონ ლარს აჭარბებს; რეგიონული და მუნიციპალური ინფრასტრუქტურის რეაბილიტაციის მიზნით, დამატებით გამოიყო 53 მილიონ ლარზე მეტი და მისი დაფინანსება 237 მილიონ ლარს აჭარბებს. პროგრამის ფარგლებში გათვალისწინებულია თბილისი-რუსთავის მაგისტრალის დარჩენილი მონაკვეთის მშენებლობის დაწყება; წყალმომარაგების ინფრასტრუქტურის აღდგენა-რეაბილიტაციის პროექტებისთვის გამოყოფილია 305 მილიონ ლარამდე; საგანმანათლებლო ინფრასტრუქტურის მშენებლობა და რეაბილიტაციისთვის გამოყოფილი თანხა იზრდება 44 მილიონ 500 ათასი ლარით და 667 მილიონ ლარს შეადგენს; ტურისტული ინფრასტრუქტურის გაუმჯობესებისთვის გათვალისწინებულია 150 მილიონი ლარი, ხოლო სპორტული ინფრასტრუქტურის მშენებლობა-რეაბილიტაციისთვის 205 მილიონი ლარი”, - განაცხადა მინისტრმა.ამასთან, ფინანსთა მინისტრის თქმით, 2026 წელს გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს დაფინანსება 808 მილიონი ლარი იქნება.მისივე თქმით, პროექტის წინა ვერსიასთან შედარებით, სამინისტროს ასიგნებებში წარმოდგენილია რამდენიმე ცვლილება.„კერძოდ, სურსათის უვნებლობა და მცენარეთა დაცვის პროგრამის დაფინანსება გაზრდილია 31 მილიონი ლარით და 108 მილიონ ლარს აღემატება; მევენახეობა-მეღვინეობის განვითარების პროგრამა მომდევნო წელს რთვლის დაფინანსების მიზნით, იზრდება 20 მილიონი ლარით და 103 მილიონ ლარს აჭარბებს; სამეცნიერო კვლევების ხელშეწყობის ნაწილში დამატებით გამოიყოფა 1.5 მილიონი ლარი; გარემოსდაცვითი ზედამხედველობის მიმართულებაზე დამატებით გამოიყოფა 6 მილიონი ლარი და შეადგენს 40 მილიონ ლარს; დაცული ტერიტორიების მართვის ნაწილში, ბიუჯეტი იზრდება 3 მილიონ 700 ათასი ლარით; გარემოს დაცვის სფეროში პროგნოზირების, შეფასების, პრევენციისა და მონიტორინგის ბიუჯეტი გაზრდილია 3 მილიონ 500 ათასი ლარით; ლაბორატორიული კვლევებისათვის საჭირო მასალების შესაძენად, დამატებით 4 მილიონი ლარი გამოეყოფა სოფლის მეურნეობის ლაბორატორიას; სამელიორაციო სისტემების მოდერნიზაციისთვის გამოყოფილი თანხა, პროექტის საბოლოო ვარიანტში შეადგენს 54 მილიონ ლარს”,- ნათქვამია დოკუმენტში.ამასთან, მისივე ინფორმაციით, 2026 წელს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების სამინისტროსათვის გათვალისწინებულია 928 მილიონ ლარზე მეტი.პროექტის მიხედვით, წინა ვერსიასთან შედარებით, სამინისტროს ფარგლებში რამდენიმე ცვლილება განხორციელდა.„ტურიზმის განვითარების ხელშეწყობის მიმართულება გაზრდილია 16 მილიონი ლარით და 65 მილიონ ლარს აჭარბებს; მთის კურორტების დაფინანსება გაზრდილია 10 მილიონი ლარით; საქართველოში ინოვაციებისა და ტექნოლოგიების განვითარებისთვის დამატებით გამოიყოფა 10 მილიონ ლარზე მეტი და პროგრამის დაფინანსება 156 მილიონ ლარს აჭარბებს; რკინიგზის სამგზავრო ნაწილის სუბსიდირებისთვის დამატებით გამოყოფილია 7 მილიონი ლარი; აზიის განვითარების ბანკის დაფინანსებული, ენერგიის დამაგროვებელი მოწყობილობის პროექტის თანხა განისაზღვრა 35 მილიონი ლარის ოდენობით; ანაკლიის ღრმაწყლოვანი პორტისთვის საჭირო წყლის ინფრასტრუქტურის მშენებლობისთვის გათვალისწინებული ასიგნება განისაზღვრება 50 მილიონი ლარით”, - ნათქვამია დოკუმენტში.

1765379001

საქსტატის შეფასებით, ეკონომიკურმა ზრდამ ოქტომბერში 6% შეადგინა. შესაბამისად, იანვარ-ოქტომბრის საშუალო ზრდა 7.6%-ს აღწევს. ბოლო პერიოდში ეკონომიკური აქტივობის შენელება გრძელვადიანი ტენდენციის ირგვლივ ნორმალიზების ჩვენს საბაზო სცენართან თანხვედრაშია. თიბისი კაპიტალის პროგნოზით, 2025 წელს ეკონომიკური ზრდა 7.3%-ს გაუტოლდება.წინასწარ მონაცემებთან შედარებით, 2024 წლის ნომინალური მშპ-ის დაზუსტებული მაჩვენებელი 1.2%-ით, 93 მილიარდ ლარამდე გაიზარდა. 0.3 პროცენტული პუნქტით, 9.7%-მდე მოიმატა ეკონომიკური ზრდის მაჩვენებელმაც. როგორც ნომინალურ, ასევე რეალურ გამოსახულებაში მშპ-ის ზრდის მიზეზი საინვესტიციო მარაგების მონაცემთა გადახედვაა. სექტორულ ჭრილში, ყველაზე დიდი მატება დაფიქსირდა მრეწველობაში, ტრანსპორტირებასა და ვაჭრობაში, ხოლო კლება - საფინანსო და სადაზღვევო საქმიანობებსა და ხელოვნებისა და გართობის სექტორში.რაც შეეხება ეკონომიკური აქტივობის მხრივ უახლეს ტენდენციებს, ოქტომბრის მდგომარეობით, საბანკო სესხების ზრდა წლიურად 12.8%-მდე შენელდა, რაც ძირითადად ბიზნეს სექტორის დაკრედიტების შესუსტებითაა განპირობებული. ამავდროულად, ნაერთი ბიუჯეტის სეზონურად შესწორებული კუმულატიური დეფიციტი ოქტომბრის მდგომარეობით მშპ-ის 0.4% იყო, რაც ბოლო წლებში ყველაზე დაბალი მაჩვენებელია და ფისკალურ კონსოლიდაციაზე მიუთითებს. ამ ფონზე, უახლესი ინდიკატორების თანახმად, ჯამური უნაღდო დანახარჯები ნოემბერში მცირედით კვლავ გაიზარდა, ასევე მოიმატა არარეზიდენტებისა და მიგრანტების ხარჯვამაც.პარალელურად, წლიურად 13.4%-ით გაიზარდა ოქტომბერში საქართველოში შემოსული სწრაფი ფულადი გზავნილების მოცულობა, მათ შორის, დიდი ნაწილი კვლავ ევროკავშირიდან და აშშ-დან. ამის საპირწონედ, საქონლის ექსპორტისა და იმპორტის ზრდა შემცირებულია. კერძოდ, ექსპორტის ზრდა ოქტომბერში წლიურად 0.4%-მდე შენელდა, რაშიც მნიშვნელოვანი წვლილი ფეროშენადნობების ექსპორტის შემცირებამ შეიტანა, ხოლო იმპორტში წლიურად 3.1%-იანი კლება დაფიქსირდა, რაც ძირითადად ავტომობილების იმპორტის 34.0%-იანი ვარდნით იყო განპირობებული. აღსანიშნავია, რომ იმპორტის შემცირების ფონზე, 19.1%-ითაა გაზრდილი ავტომობილების ექსპორტი, რის შედეგადაც, უკვე ზედიზედ ორი თვეა, საქართველო ავტომობილების წმინდა ექსპორტიორია. იმის გათვალისწინებით, რომ ეს სავაჭრო ნაკადი მთლიანად იმპორტზეა დამოკიდებული, ქვეყანაში ავტომობილების სავარაუდოდ ბოლო პერიოდში გაზრდილი მარაგის შემცირებისთანავე, მოსალოდნელია ავტომობილებით ვაჭრობის უარყოფითი ბალანსის აღდგენაც.ჯამურად, წმინდა სავალუტო შემოდინებების ჩვენი ყოველთვიური საზომი, რომელიც საქონლით ვაჭრობას, ტურიზმიდან შემოსავლებსა და ფულად გზავნილებს მოიცავს, ოქტომბერში კვლავ გაიზარდა. მიმდინარე ანგარიშის ბალანსის წინმსწრებ ამ მაჩვენებელზე დაყრდნობით, 2025 წელს საგარეო დეფიციტის შესამჩნევი შემცირებაა მოსალოდნელი.ამ კუთხით, ბოლო ორ თვეში ავტომობილების დადებითი წმინდა ექსპორტი, რასაკვირველია, წმინდა სავალუტო შემოდინებების მნიშვნელოვანი მხარდამჭერი ფაქტორია. თუმცა, აღსანიშნავია ისიც, რომ მთელი წლის განმავლობაში, ავტომობილების ვაჭრობის გამორიცხვით, შემოდინებები კიდევ უფრო მეტადაა გაზრდილი.მესამე კვარტალში წლიურად გაორმაგდა პირდაპირი უცხოური ინვესტიციები და 533 მილიონ აშშ დოლარს მიაღწია. ჯამურად, ცხრა თვეში წლიური მატება 11%-ია. მესამე კვარტალის ზრდა სავალო ინსტრუმენტებთან დაკავშირებული საბაზო ეფექტით არის განპირობებული. კერძოდ, აღნიშნულ კომპონენტში ინვესტიციები გასული წლის მესამე კვარტალში -282 მილიონ აშშ დოლარს შეადგენდა, ხოლო მიმდინარე წლის იმავე პერიოდში 91 მილიონი აშშ დოლარია. პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების ძირითად კომპონენტად რეინვესტიციები რჩება, რომლებმაც მესამე კვარტალში ჯამური მაჩვენებლის 64%-ს მიაღწია, ცხრა თვეში კი - 74%-ს.წმინდა სავალუტო შემოდინებებთან ერთად, სავალუტო ბაზარზე არსებულ სიჭარბეს სავალუტო კონვერტაციებიც განაპირობებს. კერძოდ, ოქტომბრის მეორე ნახევრიდან მნიშვნელოვნადაა გააქტიურებული დეპოზიტების ლარიზაცია და, უახლესი მონაცემებით, ნოემბრის ბოლოს, სავარაუდოდ, 2024 წლის აპრილის პიკურ მაჩვენებელს გადააჭარბებს (არარეზიდენტების გამორიცხვით). შესაბამისად, დღევანდელი გადმოსახედიდან შეიძლება ითქვას, რომ ლარის გამყარების მიმართულებით კონვერტაციები, რაც წლის დასაწყისიდან გამოიკვეთა, უკვე დასკვნით ფაზაში გადის, თუმცა ჯერ დასრულებული არაა.დეპოზიტების ლარიზაციის დინამიკა მჭიდრო კავშირშია სებ-ის სავალუტო ინტერვენციებთან. კერძოდ, ლარიზაციის გააქტიურებასთან ერთად, კვლავ აჩქარდა უცხოური ვალუტის შეძენის ოპერაციებიც. ნოემბრის ბოლოს მდგომარეობით, მთლიანმა სავალუტო რეზერვებმა 5.8 მილიარდი აშშ დოლარი შეადგინა, რაც წინა თვესთან შედარებით 213 მილიონი აშშ დოლარით მეტია, მოლოდინების შესაბამისად. ჩვენი შეფასებით, მარტიდან დეკემბრის პირველი კვირის ჩათვლით სებ-ის შესყიდვები ჯამურად 2.2 მილიარდ აშშ დოლარს აღწევს.თიბისი კაპიტალის მოკლევადიანი წონასწორობის მოდელის თანახმად, აშშ დოლარი/ლარის წონასწორული ნიშნული ოქტომბერში კვლავ შემცირდა და 2.61 შეადგინა, რაც ისევ ლარის ზედმეტად გაუფასურებაზე მიუთითებს. იმავე დასკვნის გაკეთების საშუალებას იძლევა რეალური ეფექტური გაცვლითი კურსის გრძელვადიანი ტენდენციის შეფასებაც. აღნიშნული ფაქტორებისა და სებ-ის მიმდინარე პოლიტიკის გათვალისწინებით, თიბისი კაპიტალის უცვლელი პროგნოზით, ლარი წლის ბოლომდე, დაახლოებით, არსებული დონის ფარგლებში შენარჩუნდება.მიუხედავად ამისა, საყურადღებოა, რომ ლარის წონასწორულ ნიშნულთან ჩამორჩენა საშუალოვადიან პერიოდში მისი გამყარების ალბათობას ზრდის, მათ შორის პოტენციურად ინფლაციაზე ზემოქმედების თვალსაზრისიდან გამომდინარე, რაც ლარი-ევრო-დოლარის სტრატეგიის კონტექსტში ასევე გასათვალისწინებელია. კერძოდ, რისკის აპეტიტის შემთხვევაში, შესაძლოა, უცხოურ ვალუტაში შედარებით მეტი სესხება იყოს ოპტიმალური.რა შეიძლება ითქვას ევროსა და აშშ დოლარზე? ამ კუთხით, თიბისი კაპიტალის უახლესი კვლევა ოქროზე ფასის ბოლოდროინდელი ზრდის მიზეზების შესახებ ასკვნის, რომ, მართალია, ფასების ზრდაში მოკლევადიანი ფაქტორების წვლილის უგულებელყოფა არ შეიძლება, მაგრამ, როგორც იკვეთება, წამყვან როლს სტრუქტურული ფაქტორები ასრულებს. სახელდობრ, ესენია: ფისკალური პოლიტიკა, ოქროზე ინსტიტუციური მოთხოვნის ზრდა, ცენტრალური ბანკების მიერ რეზერვების დივერსიფიკაცია, აშშ დოლარის უსაფრთხო აქტივის სტატუსის დასუსტება, რისკიან და ურისკო აქტივებს შორის ტრადიციული უარყოფითი კავშირის ცვლილება. აღნიშნული ტენდენციები, საერთო ჯამში, აშშ დოლარისთვის ნეგატიურია; შესაბამისად - ევროსთვის პოზიტიური. პრაქტიკული თვალსაზრისით, ეს ნიშნავს, რომ ჩვენი განახლებული რეკომენდაცია აშშ დოლარში შედარებით მეტი ვალდებულების აღებაა, ვიდრე ადრე. ამასთან, ვალის სტრუქტურაში, ევროსთან შედარებით, აშშ დოლარის წილი კვლავ მეტი უნდა იყოს.და ბოლოს, წლიური ინფლაცია ნოემბერში 4.8%-მდე შენელდა, რაც კვლავ პროგნოზებთან თანხვედრაშია. თიბისი კაპიტალის მკითხველისთვის ცნობილია, რომ ინფლაციური ზეწოლის შემცირებაზე, უკვე რამდენიმე თვეა, მიუთითებს სეზონურად შესწორებული და გაწლიურებული თვიური ინფლაცია, რომელიც ბოლო ხუთ თვეში საშუალოდ 3.4%-ს შეადგენს. ამავეს მიუთითებს ფასების დინამიკის სხვა მაჩვენებლებიც: მაგალითისათვის, მომსახურების ინფლაცია ნოემბერში სამიზნე 3%-იან ნიშნულზე დაბალი იყო. ამდენად, მიმდინარე პროგნოზით, წლიური ინფლაცია დეკემბერში 4.5%-მდე შენელდება, მომდევნო წლის მარტიდან კი 4%-ზე ქვემოთ დაფიქსირდება.ნოემბერში კიდევ ერთხელ გაიზარდა პურის ფასი, რომელიც ბოლო ცხრა თვეში კუმულატიურად 21.5%-ით არის მომატებული. აღნიშნულს წლიურ ინფლაციაში 0.9 პროცენტული პუნქტის (პპ) წვლილი შეაქვს. კანონპროექტის დამტკიცების შემთხვევაში, მომდევნო წლიდან ინფლაციას გაზრდის იმპორტულ სიგარეტზე აქციზის დაგეგმილი ზრდაც. ადგილობრივმა ინფლაციამ ნოემბერში 6.4% შეადგინა, იმპორტული ინფლაცია კი ბოლო შვიდ თვეში პირველად დადებით ნიშნულზე დაფიქსირდა და 0.8%-ს მიაღწია, საწვავზე ფასების დეფლაციური ეფექტის ამოწურვის პარალელურად. ამასთან, 8.2%-დან 5.8%-მდე შენელდა ინფლაცია შერეულ პროდუქტებზე, თუმცა კლება დიდწილად საბაზო ეფექტით არის განპირობებული.იხილეთ პუბლიკაციის სრული ვერსია ბმულზე: https://tbccapital.ge/ge/publications/all-publications/singleview/30007243-monthly-macro-update-georgia

1765281966

მისივე თქმით, საქართველოსა და გაეროს შორის 30-წელზე მეტი ხნის გრძელვადიანი და ღრმა პარტნიორობის ისტორიაში ახალი, მნიშვნელოვანი ეტაპი იწყება.„დღეს ახალი, მნიშვნელოვანი ეტაპია საქართველოსა და გაეროს შორის 30-წელზე მეტი ხნის გრძელვადიანი და ღრმა პარტნიორობის ისტორიაში. ჩვენი თანამშრომლობის პირველ წლებში, გაერო ეხმარებოდა საქართველოს კონფლიქტებთან, ეკონომიკურ სირთულეებთან და დამოუკიდებელი სახელმწიფოს აღდგენასთან დაკავშირებული გამოწვევების მოგვარებაში. 3 ათწლეულის შემდეგ, საქართველო არის საშუალოზე მაღალი შემოსავლის ქვეყანა, რომელიც აჩვენებს ძლიერ ეკონომიკურ ზრდას, მნიშვნელოვან პროგრესს სიღარიბის შემცირების მიმართულებით და ის მნიშვნელოვან როლს ასრულებს რეგიონული დაკავშირების უზრუნველყოფაში.ამავდროულად, ჩვენ ამ თანამშრომლობის ხელშეკრულებას ვაწერთ ხელს იმ დროს, როდესაც მთელი მსოფლიო გაურკვევლობის, დაყოფის, კონფლიქტების, მზარდი უთანასწორობისა და კლიმატის კრიზისის გამოწვევების წინაშე დგას. ქვეყნების ცვალებადი საჭიროებები და მზარდი შესაძლებლობები მოითხოვს გაეროს მიდგომების შეცვლას ეროვნული განვითარების მხარდაჭერის მიზნით. თანამშრომლობის ხელშეკრულება, რომელსაც დღეს ვაწერთ ხელს, წარმოადგენს პირობას, რომელსაც ჩვენ ვიზიარებთ საქართველოს მთავრობასა და ყველა პარტნიორთან - განვახორციელოთ გადამწყვეტი რეფორმები მდგრადი განვითარების მიზნების მიღწევისკენ პროგრესის დასაჩქარებლად, რადგან მხოლოდ 5 წელია დარჩენილი მდგრადი განვითარების მიზნების მისაღწევად, როგორც საქართველოში, ისე მთელ მსოფლიოში. ეს ასევე წარმოადგენს ვალდებულებას, დავიცვათ საქართველოს საერთაშორისო ვალდებულებები, ადამიანის უფლების დაცვისა და კლიმატის ცვლილებასთან ბრძოლის კუთხით და მისი მიზანია, მწვანე და ინკლუზიური განვითარების ხელშეწყობა საქართველოში მყოფ ადამიანებს შორის უთანასწორობის შესამცირებლად, განსაკუთრებით კი ურბანულ დასახლებებსა და რეგიონებს შორის. როგორც გაეროს გენერალურმა მდივანმა ცოტა ხნის წინ განაცხადა, ნამდვილი განვითარება არ არის კეთილდღეობა უმცირესობისთვის, ეს არის შესაძლებლობა მრავალთათვის, რომელიც დაფუძნებულია სოციალურ სამართლიანობაზე, ღირსეულ სამუშაოსა და ადამიანურ ღირსებაზე. სწორედ, ამას ეძღვნება ეს ხელშეკრულება,”- განაცხადა დიდიე ტღებიუკმა.მისივე თქმით, ნამდვილი განვითარება მოითხოვს პარტნიორობას და ერთობლივ მოქმედებას მთავრობას, სამოქალაქო საზოგადოებას, ბიზნესს, აკადემიურ წრეებსა და საერთაშორისო პარტნიორებს შორის.„სწორედ, ამას სთავაზობს თანამშრომლობის ეს ხელშეკრულება ყველას - მოქმედების პლატფორმას ერთად მუშაობისთვის. საქართველოში გაეროს სააგენტოთა ჯგუფმა, მთავრობასთან ერთად, შეიმუშავა ძირითადი პრიორიტეტები და ჩაატარა სიღრმისეული კონსულტაციების პროცესი საქართველოში არსებულ ყველა პარტნიორთან, ასევე ახალგაზრდების დიდ ჯგუფთან. ჩვენ უზომოდ მადლიერები ვართ მათი ყველა იდეისა და რეკომენდაციისთვის. მზად ვართ, გავაგრძელოთ მათთან მუშაობა მონაწილეობითი და ინკლუზიური გზით, რათა უზრუნველვყოთ მნიშვნელოვანი მხარდაჭერა საქართველოს განვითარებისთვის,“- განაცხადა გაეროს მუდმივმა კოორდინატორმა საქართველოში.დიდიე ტღებიუკმა მადლობა გადაუხადა საქართველოს მთავრობის ადმინისტრაციას და დარგობრივ სამინისტროებს ხელშეკრულების შემუშავების პროცესში მჭიდრო თანამშრომლობისთვის.„მოუთმენლად ველი მდგრადი განვითარების ახალი ხელშეკრულების წარმატებით განხორციელებას, მომდევნო 5 წლის განმავლობაში. ის დაფუძნებული იქნება მრავალმხრივი კოორდინირებული ურთიერთობის, სოლიდარობისა და საერთო პასუხისმგებლობის პოტენციალის გამოყენებაზე. მსურს, მივმართო ქართველ ხალხს - მათ შეუძლიათ, გაეროს იმედი ჰქონდეთ,“- განაცხადა დიდიე ტღებიუკმა.

1765280431

წინასწარი მონაცემებით, საქართველოში განხორციელებული პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების მოცულობა 2025 წლის 9 თვეში 11%-ით 1 მილიარდ 296 მილიონ დოლარამდე გაიზარდა, რაც მესამე კვარტალში სავალო ვალდებულებებით გაზრდილი FDI-იმ განაპირობა.2025 წლის III კვარტალში სააქციო კაპიტალმა 101.9 მლნ. აშშ დოლარი შეადგინა, რაც მთლიანი პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების 19.1%-ია. რეინვესტიციამ 340.7 მლნ. აშშ დოლარი შეადგინა და მისი წილი 63.9%-ით განისაზღვრა, ხოლო სავალო ვალდებულებები 90.6 მლნ. აშშ დოლარს შეადგენს და ის მთლიანი პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების 17%-ია.2025 წლის III კვარტალში პირველ ადგილზეა აშშ - 93.5 მლნ. აშშ დოლარით, რაც მთლიანი პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების 17.5%-ს შეადგენს, მეორე ადგილზე იმყოფება ესპანეთი - 72.1 მლნ. აშშ დოლარით (13.5%), ხოლო მესამეზე თურქეთი - 70.0 მლნ. აშშ დოლარით (13.1%). სამი უმსხვილესი ინვესტორი ქვეყნის წილი ინვესტიციების მთლიანი მოცულობის 44.2%-ს შეადგენს.III კვარტალში ყველაზე მეტი პირდაპირი უცხოური ინვესტიცია უძრავი ქონების სექტორში განხორციელდა და 91.7 მლნ. აშშ დოლარი შეადგინა, რაც მთლიანი პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების 17.2%-ია. მეორე ადგილს იკავებს ტრანსპორტის სექტორი - 79.8 მლნ. აშშ დოლარით (15%), ხოლო მესამეს სექტორი - წყალმომარაგება; ნარჩენების მართვა - 71.5 მლნ. აშშ დოლარით (13.4 პროცენტი). სამი უმსხვილესი სექტორის წილმა (განხორციელებული პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების მიხედვით) 45.6% შეადგინა.

1765268340

მისივე თქმით, საზოგადოებას შეუძლია ნახოს საერთაშორისო საფინანსო ინსტიტუტების შეფასებები კორუფციასთან და თანხების არამიზნობრივ ხარჯვასთან დაკავშირებით მოლდოვასა და უკრაინაში.„ევროკომისიამ საქართველოს ეკონომიკური ზრდა შეაფასა საკმაოდ მაღალ მაჩვენებელზე, განსხვავებით უკრაინისგან და მოლდოვისგან, სადაც ჩვენ ვხედავთ ეკონომიკური კოლაფსის მაჩვენებელს, მთელ რიგ პარამეტრებთან მიმართებაში.როდესაც ხდება ხოლმე საქართველოს რაიმე ფორმით თუნდაც, კორუფციის და გამჭვირვალობის ჭრილში მცირე ტოლობის, ან მიახლოებითი ნიშნის დასმაც კი მოლდოვასთან ან უკრაინასთან, ეს არის უკიდურესად აბსურდული, ვინაიდან ვერც ერთ რელევანტურ საერთაშორისო საფინანსო ინსტიტუტს ვერ ვნახავთ, რომელიც რაიმე ფორმით მაინც ადარებს ერთმანეთს და შესადარ ქვეყნად მოიხსენიებს საქართველოს კორუფციის ჭრილში ან მოლდოვასთან, ან უკრაინასთან“, - აღნიშნა გიორგი აბაშიშვილმა.

1765181483

მისი თქმით, რაც უფრო მაღალი იქნება ეკონომიკური ზრდა, გადაფარავს იმას, რაც ინფლაციიდან გამოწვეული წნეხია.„სამწუხაროდ, სურსათზე სახელმწიფო იმპორტზეა დამოკიდებული. შესაბამისად, საერთაშორისო ბაზარზე ფასების ცვლილება აისახება საქართველოს სურსათის ფასებზე. წამლების მწარმოებელი დიდად რომ არ ვართ და ესეც იმპორტირებულია, ალბათ, მოგეხსენებათ და შესაბამისად, ბაზარზე ფასები დგინდება…სურსათზე და წამლებზე რომ გაიზრდება ფასი, აუცილებელია, რომ ეკონომიკური ზრდა მაღალი გვქონდეს. უფრო მაღალი გვაქვს ეკონომიკური ზრდა, ვიდრე ფასები. შესაბამისად, რაც უფრო მაღალი იქნება ეკონომიკური ზრდა, გადაფარავს იმას, რაც ინფლაციიდან გამოწვეული წნეხია.გასული ორი წლის განმავლობაში ინფლაცია იყო მიზნობრივ მაჩვენებელზე გაცილებით დაბალი. წელს გაიზარდა და ასცდა მიზნობრივ მაჩვენებელს, მაგრამ ეროვნული ბანკი ახორციელებს პოლიტიკას, რომელიც აძლევს საშუალებას, რომ მომდევნო წელს მიზნობრივ ინფლაციას დაუბრუნდეს. ქვეყნის განვითარებისთვის ინფლაციის ნულოვანი მაჩვენებელი შეუძლებელია და სწორი არ იქნება“, - განაცხადა კაკაურიძემ.ჟურნალისტმა კაკაურიძეს ჰკითხა ყველაფერი მარტივად აეხსნა ხალხისთვის, რომელიც ფიქრობს პური იყიდოს თუ წამალი, რაზე კაკაურიძემ უპასუხა: „ორივე“.კითხვაზე, „თუ ხალხს არ ჰყოფნი ფული რომ ორივე იყიდოს, რა უნდა ქნას?“, კაკაურიძემ უპასუხა, რომ მათ ეკონომიკურმა ზრდამ უნდა მისცეს ის ფული, რომელიც ორივეს ყიდვის საშუალებას მისცემს.„შესაბამისად, ეკონომიკურმა ზრდამ უნდა მისცეს ის ფული, რომელიც ორივეს ყიდვის საშუალებას მისცემს. [ამის ყიდვის საშუალებას მისცემს] ყოველდღიურად.ვისაც არ აქვს ამის საშუალება, სწორედ ამიტომ არსებობს ის პროგრამები სოციალური მიმართულებით, რომელიც ბიუჯეტშიც გაწერილია. შესაბამისად, მოსახლეობის იმ კატეგორიას, რომელსაც ამის პრობლემა აქვს, იქნება ეს სხვადასხვა პროგრამები, როგორიცაა სოციალური დახმარება, ქრონიკული მედიკამენტები და ა.შ. ეს მიმართულებები ფინანსდება ბიუჯეტიდან. სხვა შემთხვევაში, როცა ადამიანებს მუშაობის შესაძლებლობა აქვთ, უნდა იმუშაონ და ის დეფიციტი, რომელიც შრომით ბაზარზეა, ჩვენი მოსახლეობის მხრიდან არის შესავსები“, - განაცხადა კაკაურიძემ.

1764757908

გასულ წელთან შედარებით, საკრედიტო აქტივობის ტემპი ეტაპობრივად ნორმალიზდა და  2025 წლის ოქტომბერში, გაცვლითი კურსის ეფექტის გამორიცხვით, 12.7% შეადგინა. აღნიშნულ ზრდაში მნიშვნელოვანი წილი კვლავ ბიზნეს სესხებმა შეიტანა. 2025 წლის მესამე კვარტალის მონაცემებით, სესხების მთლიან შიდა პროდუქტთან ფარდობა გრძელვადიანი ტრენდის ქვემოთ ნარჩუნდება.სებში აღნიშნავენ, რომ ერთი მხრივ, პირველ სამ კვარტალში დაფიქსირებულმა ძლიერმა ეკონომიკურმა ზრდამ და მეორე მხრივ, საკრედიტო აქტივობის ნორმალიზებამ სესხების მშპ-თან ფარდობის უარყოფითი გაპის გაზრდა განაპირობა.ფსკ–ის შეფასებით, მდგრადი საკრედიტო აქტივობისა და ეკონომიკური ზრდის ნორმალიზების ფონზე სესხების მშპ-თან ფარდობის უარყოფითი გაპი ეტაპობრივად დაიხურება. შესაბამისად, მიმდინარე ეტაპზე კაპიტალის კონტრციკლური ბუფერის ციკლური კომპონენტის ცვლილების საჭიროება არ იკვეთება. ამასთან, კომერციული ბანკები განაგრძობენ კაპიტალის კონტრციკლური ბუფერის ნეიტრალური კომპონენტის ეტაპობრივ დაგროვებას.ფინანსური სტაბილურობის კომიტეტის მორიგი სხდომა 2026 წლის 25 თებერვალს გაიმართება.

1764750528