ჩელიაბინსკის საბჭოთა რაიონულმა სასამართლომ დახურულ სხდომაზე სრულად დააკმაყოფილა რუსეთის ფედერაციის გენერალური პროკურატურის სარჩელი „იუჟურალზოლოტოს“ აქციების და კომპანიის მთავარ მფლობელ კონსტანტინ სტრუკოვთან დაკავშირებული სხვა აქტივების სახელმწიფოს სასარგებლოდ კონფისკაციის შესახებ.

ამის შესახებ რუსული მედია წერს.

„სასამართლომ გადაწყვიტა სარჩელის დაკმაყოფილება“, - განაცხადა მოსამართლე კონსტანტინ კალაშნიკოვმა საქმის ორდღიანი მოსმენის შემდეგ.

ჩამორთმეული ქონება მოიცავდა სტრუკოვის ყველა აქციას სსს „იუჟურალზოლოტოს კომპანიების ჯგუფში“ (UGK) და შპს „UGK Management Company“-ის 100%-ს. გადაწყვეტილება დაუყოვნებლივ აღსრულდება.

სასამართლო პროცესი მედიისა და აუდიტორიისგან დახურულ კარს მიღმა გაიმართა. თავად სტრუკოვის გარდა, სარჩელში მოპასუხედ კიდევ შვიდი პირი გამოდიოდა: მისი ქალიშვილები ალექსანდრა სტრუკოვა და ევგენია კუზნეცოვა, ასევე ნატალია ზარუბინა, სერგეი ევტეევი, ნატალია სუბბოტინა, ანდრეი ვერზილინი და ეკატერინა აბრამოვა.

პროკურატურა მტკიცებები: ინტერესთა კონფლიქტი და ინდუსტრიის მონოპოლიზაცია.

სარჩელის შინაარსზე გაცნობილი წყაროების ცნობით, სტრუკოვის აქტივებთან დაკავშირებული პრეტენზიები წარმოიშვა იმის გამო, რომ ის, 2000 წლიდან ჩელიაბინსკის ოლქის საკანონმდებლო ასამბლეის დეპუტატი და 2017 წლიდან თავმჯდომარის მოადგილე, საწარმოს მართვას ნომინალური მფლობელების მეშვეობით აგრძელებდა. პროკურატურა განსაკუთრებით დაინტერესებული იყო იმით, რომ სტრუკოვი ეკოლოგიისა და ბუნების მართვის კომიტეტის წევრი იყო, რაც მას საშუალებას აძლევდა, გავლენა მოეხდინა მარეგულირებელ ჩარჩოებზე თავისი ბიზნესის ინტერესებიდან გამომდინარე.

შემოწმების შედეგად, გენერალური პროკურატურა იმ დასკვნამდე მივიდა, რომ სტრუკოვმა ფაქტობრივად მონოპოლიზაცია მოახდინა ურალისა და სხვა ფედერალურ ოლქებში სტრატეგიული ოქროს მოპოვების ინდუსტრიაში, თავისი სამსახურებრივი თანამდებობის გამოყენებით.

ჩამორთმევის მოცულობა: აქტივების სრული სია

სასამართლოს მიერ დაკმაყოფილებული მოთხოვნების თანახმად, სახელმწიფოს ასევე გადაეცა:

- კუზნეცოვას საკუთრებაში არსებული შპს „ბიზნეს-აქტივის“ აქციების 100%;

- ზარუბინას საკუთრებაში არსებული შპს „ჰოუმის“ და შპს „ურალვენტის“ საწესდებო კაპიტალის 100%;

- შპს „არბატ-სიტის“ საწესდებო კაპიტალის 80%;

- შპს „აგროკომპლექს ეკომოდულის“ და შპს „სადი პრედგორიას“ საწესდებო კაპიტალის 67%;

- შპს „პოგრუზოჩნო-ტრანსპორტნოე უპრავლენიეს“ და შპს „კორკინსკის ექსკავატორ-ვაგონის შეკეთების ქარხნის“ საწესდებო კაპიტალის 1%;

სასამართლო დაეთანხმა პროკურორების პოზიციას, რომ სტრუკოვი ყველა ამ კომპანიის რეალური მფლობელია, მიუხედავად იმისა, რომ ისინი სხვა პირებზეა რეგისტრირებული.

აქტივების შეძენის ისტორია: დირექტორიდან მფლობელამდე

წყაროების თანახმად, სტრუკოვმა „იუჟურალზოლოტოს“ კონტროლი 1997 წელს დაამყარა, როდესაც ის ჩელიაბინსკის ოლქის გუბერნატორის, პეტრ სუმინის ხელმძღვანელობით კომპანიის დირექტორად დაინიშნა. კომპანია სახელმწიფო საწარმო „იუჟურალზოლოტოს“ ბაზაზე შეიქმნა.

2000 წელს, მოადგილის სტატუსის მიღების შემდეგ, სტრუკოვმა, როგორც სარჩელშია ნათქვამი, თავისი თანამდებობა ბიზნეს ინტერესების დასაცავად და მარეგულირებელი შემოწმებებისგან იმუნიტეტის მოსაპოვებლად გამოიყენა.

თანხების გატანა და ეკოლოგიური კატასტროფები

პროკურატურამ ასევე მიუთითა, რომ სტრუკოვი რეგულარულად რიცხავდა საზღვარგარეთ არსებული საწარმოების საქმიანობიდან მნიშვნელოვან თანხებს - მონტენეგროში, ბელგიაში, შვეიცარიაში, ლუქსემბურგში, ლატვიაში, ესტონეთსა და თურქეთში. იქ მან და მისმა ნათესავებმა შეიძინეს უძრავი ქონება, ავტომობილები, იახტები და სხვა ფუფუნების საგნები.

ამავდროულად, კომპანიების შემოსავალი არ გამოიყენებოდა თანამშრომლების ხელფასების გაზრდისა და აღჭურვილობის უსაფრთხო ექსპლუატაციის უზრუნველსაყოფად, რამაც საგანგებო სიტუაციები გამოიწვია. მაგალითად, 2015 წელს, კორკინსკის ღია კარიერზე, რომელიც YUGK კომპანიების ჯგუფმა შეიმუშავა, ტექნოგენური კატასტროფა მოხდა. ხოლო 2024 წელს, სვეტლინსკოეს საბადოზე კაშხლის არაავტორიზებული ექსპლუატაციის გამო, მოხდა გარღვევა, რის შედეგადაც 33 ჰექტარი მიწა დაბინძურდა, ხოლო ბუნებისთვის მიყენებული ზიანი 3 მილიარდ რუბლზე მეტს შეადგენს.

რუსეთის ფინანსთა სამინისტროს პოზიცია და სახელმწიფო კონტროლის პერსპექტივები

ოქროს მომპოვებელი კერძო კომპანიების ნაციონალიზაციის გადაწყვეტილებას ყველა არ უჭერდა მხარს. ფინანსთა მინისტრმა ანტონ სილუანოვმა 9 ივლისს სახელმწიფო სათათბიროში განაცხადა, რომ ამ კომპანიების სახელმწიფო საკუთრებაში გადაცემის საჭიროება არ არსებობს, თუმცა მათ საქმიანობაზე კონტროლი უნდა გაძლიერდეს.

სილუანოვმა გაიხსენა ოქროს მომპოვებლების საქმიანობის თვალყურის დევნების ელექტრონული სისტემის დანერგვა, რათა უზრუნველყოფილი იყოს მათი მუშაობის გამჭვირვალობა და საგადასახადო და სოციალური ვალდებულებების შესრულება.

საბაზრო შედეგები და ინდუსტრიის სტატისტიკა

4 ივლისიდან, როდესაც სასამართლომ სტრუკოვის აქტივებზე უსაფრთხოების უზრუნველყოფის დაყადაღების გადაწყვეტილება მიიღო, რუსეთის ბანკის ბრძანების საფუძველზე UGK-ის აქციებით ვაჭრობა შეჩერებულია.

აღსანიშნავია, რომ ამჟამად რუსეთში არ არსებობს მნიშვნელოვანი სახელმწიფო საკუთრებაში არსებული ოქროს მომპოვებელი კომპანიები, თუმცა ძვირფას ლითონს სახელმწიფო კორპორაცია „როსატომი“ და ალმასის მომპოვებელი კომპანია „ალროსა“ აწარმოებენ.

2022 წლიდან რუსეთში ოქროს წარმოების სტატისტიკა არ გამოქვეყნებულა. ოქროს მწარმოებელთა კავშირის ბოლო ხელმისაწვდომი მონაცემებით, 2021 წელს წარმოება 0.2%-ით შემცირდა და 330.9 ტონა შეადგინა. ოქროს მთლიანმა წარმოებამ, მეორადი ნედლეულის წარმოების გათვალისწინებით, 363.5 ტონა (+ 0.1%) შეადგინა. „როსსტატის“ მონაცემებით, 2024 წელს ოქროს წარმოება 5.3%-ით გაიზარდა.

ხარჯების შეფასება და კონფლიქტის ფონი

ჩამორთმეული აქტივების საერთო ღირებულება წინასწარ შეფასდა 200 მილიარდ რუბლზე (4.4 მილიარდი მანათი - რედ.) მეტად. წყაროების ცნობით, სტრუკოვს ადრე შესთავაზეს თავისი ოქროს მოპოვების ბიზნესის 1.5 მილიარდ დოლარად გაყიდვა, მაგრამ მან უარი თქვა.

2 ივლისს ასევე ცნობილი გახდა უსაფრთხოების წარმომადგენლების ჩელიაბინსკში სს „უგკ“-ის ოფისებსა და „პლასტ“-ში ვიზიტის შესახებ, რომელიც დაკავშირებული იყო გასულ წელს მიწის დაზიანებისა და სამუშაო პროცესში გარემოს დაცვის წესების დარღვევის შესახებ აღძრულ სისხლის სამართლის საქმეებთან.

ამ ამბავამდე, სტრუკოვის ბიზნესი ხელშეუხებელი ჩანდა, მიუხედავად მცხოვრებლების მხრიდან გარემოსდაცვითი დარღვევების შესახებ რეგულარული საჩივრებისა, რომლებიც დაადასტურეს საზედამხედველო ორგანოებმა.

შეგახსენებთ, რომ „იუჟურალზოლოტოს“ მფლობელი, მილიარდერი კონსტანტინ სტრუკოვი რუსეთიდან გაქცევის მცდელობისას დააკავეს.