"ლიზინგი უნდა სჯობდეს ბანკის სესხს და შიდა განვადებას, ასეთ შემთხვევაში ის ყველასთვის მისაღები იქნება"
უძრავი ქონების ბაზარზე ლიზინგის მექანიზმი მკვიდრდება. მოსალოდნელი სიახლის შესახებ ინფორმაციას დეველოპერები ავრცელებენ. ისინი იმედოვნებენ, რომ გაყიდვის ეს ფორმა სექტორის განვითარებას ხელს შეუწყობს. ჯერჯერობით ნაადრევია საუბარი იმაზე, თუ რამდენად გაუწევს კონკურენციას ახალი შეთავაზება უკვე აპრობირებულ იპოთეკურ მეთოდს და შიდა განვადებას. სფეროს სპეციალისტები ფიქრობენ, რომ ბინების შესაძენად რაც მეტი შესაძლებლობები იქნება, ეს სექტორისთვის კარგია და მყიდველისთვისაც.
ის, რომ შემოდგომიდან უძრავი ქონების სექტორში დეველოპერები სიახლეების დამკვიდრებას გეგმავენ, ამის შესახებ პირველი საკრედიტო კავშირის ყოფილმა ხელმძღვანელმა, „მწვანე ინვესტიციების” დამფუძნებელმა გივი კორინთელმა განაცხადა, თუმცა მან დეტალებზე საუბრისგან თავი შეიკავა. „არსის“ დირექტორმა ბესო ორთოიძემ კი დაადასტურა, რომ ეს შეიძლება უკავშირდებოდეს უძრავი ქონების ბაზარზე ერთგვარი სალიზინგო კომპანიების შესვლას. ამის ერთ-ერთი მთავარი მიზეზი შეიძლება შემცირებული იპოთეკური სესხები იყოს.
„სავარაუდოდ ვხვდები რაზეა საუბარი. ბევრ ქვეყანაშია, როცა ერთგვარი შუამავალი რგოლი არსებობს, დეველოპერისგან ყიდულობს და უფრო გრძელვადიანი განვადებით აძლევს მომხმარებელს. ეს იქნება სალიზინგო კომპანიების მსგავსი, რომლებიც ყიდულობენ ავტომანქანებს და შემდეგ ლიზინგით გასცემენ, შესაძლოა, დაახლოებით ასეთი სიახლის დანერგვა იგეგმებოდეს ჩვენთანაც, უძრავი ქონების ბაზარზე.
აღსანიშნავია, რომ მსგავსი პროდუქტი არასაცხოვრებელ უძრავ ქონებაზე ჰქონდათ საქართველოშიც, მაგრამ დაახლოებით საბანკო პროდუქტის მსგავსი გამოდიოდა და დიდად იპოთეკურ სესხს კონკურენციას ვერ უწევდა. იყვნენ კომპანიები, რომლებიც დაინტერესებული იყვნენ და ჩვენთვისაც შემოუთავაზებიათ მსგავსი მომსახურება. ეს ყველაფერი უფრო გამოიწვია იმან, რომ ბოლო პერიოდში რისკიანობა საკმაოდ გაზრდილი აქვს ბანკს.
თუ შევხედავთ იპოთეკური სესხების რაოდენობა მცირდება წელს, მიუხედავად იმისა, რომ ტრანზაქციები უძრავი ქონების არ შემცირებულა. ამან უფრო დააყენა დღის წესრიგში სიახლის დანერგვა, ბევრ დეველოპერს უკვე აქვს შეთავაზება, რომელიც გათანაბრებულია საბანკო პროდუქტთან,“ - განუცხადა "ბიზნესპრესნიუსს" ორთოიძემ.
ფაქტია, რომ სამშენებლო სექტორი ბოლო პერიოდში რეალიზაციის მხრივ პრობლემებს განიცდის. არაერთი კვლევა აჩვენებს, რომ ამ მიმართულებით შეფერხებაა. ამას თან ერთვის იპოთეკურ სესხებზე გამკაცრებული მიდგომა.
ლიზინგით ბინების შესყიდვა საინტერესო ფორმაა იმდენად, რამდენადაც ეს ახალი შეთავაზება იქნება ბაზრისთვის. იურისტ უჩა ზაქაშვილის აზრით, ბინების შესაძენად რაც მეტი შესაძლებლობები გაჩნდება, კარგი იქნება, თანაც ახლა ტრანზაქციები შემცირებულია.
,,ბინების შესაძენად რაც უფრო მეტი შესაძლებლობა იქნება, სექტორისთვის კარგია, მაგრამ შედეგებზე საუბარი ნაადრევია, ვიდრე სიახლე არ დაინერგება. კლიენტისთვის არსებითი მნიშვნელობა არა აქვს, ბინის შესაძენად, ბანკთან თუ სხვა სუბიექტთან ექნება საქმე. მთავარია მას ჰქონდეს შეღავათი ან ვადიანობაში ან პროცენტში. ამიტომაც, სანამ დეტალური პირობები არ იქნება ცნობილი, ეფექტზე ვერ ვისაუბრებ, თუმცა, რაც მეტი განსხვავებული არჩევანი იქნება ბინების შესაძენად, მით უკეთესია ბაზრისთვის.
კვლევები აჩვენებს, რომ გაყიდვისა და გაქირავების კუთხით ბაზარში ვარდნის ტენდენციაა. შესაბამისად, რაღაც რეაქციაა საჭირო, მაგრამ ეს რამდენად ისაა, რაც მას გამოაცოცხლებს, ამას დრო გვიჩვენებს.
ლიზინგი ჰგავს სესხს. მოქალაქისთვის მისი განსხვავება სტანდარტული სესხისგან ცოტა რთული იქნება. იქაც და აქაც გარკვეული რაოდენობით პროცენტს იხდი. სავარაუდოდ, გაყიდვის ეს ფორმა დასრულებულ ბინებზე უნდა გავრცელდეს. მშენებარეში ამის ლოგიკას ვერ ვხედავ.
კარგია, რომ ახალ ფორმაზე მუშაობენ მშენებლები, მაგრამ რამდენად საკმარისი იქნება ეს ბაზრის გამოსაცოცხლებლად, ამას დრო გვიჩვენებს. მთავარია ის, თუ რა პირობებით შეძლებენ მოქალაქეები სარგებლობას. ლიზინგი უნდა სჯობდეს და განსხვავდებოდეს სესხისგან და შიდა განვადებებისაგან. ყოველ შემთხვევაში აშკარაა, რომ ბაზარს მუხტი სჭირდება", - განუცხადა ,,ბიზნეს-რეზონანსს" უჩა ზაქაშვილმა.
იპოთეკით ბინის შეძენის კუთხით გამკაცრებულმა რეგულაციებმა, ბაზარი დააზარალა. ამიტომაც, ყველა ის შესაძლებლობა და ინიციატივა, რომელიც უძრავი ქონების გაყიდვას დაეხმარება და მის გააქტიურებასთან იქნება დაკავშირებული, რა თქმა უნდა, დარგს ხელს შეუწყობს. უძრავი ქონების სფეროში არსებული სირთულეების ფონზე, სექტორში სიახლის დამკვიდრებას, დადებითად აფასებს დეველოპერული კომპანია "ემ ქეი გრუპის" დამფუძნებელი მალხაზ კუნელაური.
,,ლიზინგიც ისეთივე ტიპის განვადებაა, როგორიც საბანკო, იპოთეკური კრედიტი. რეალურად ამ თანხას კომპანია იხდის და მომხმარებელი მას უფარავს, თუმცა აქ ოდნავ განსხვავებული ფორმატია. როდესაც მომხმარებელი ლიზინგით იძენს ქონებას, ის საკუთრებაში არ გადადის იქამდე, ვიდრე სრულიად არ დაფარავს მას. სარგებლობს მყიდველი ქონებით, მაგრამ საკუთრება სალიზინგო კომპანიისაა. პოტენციური მესაკუთრე ვალდებულია, ვიდრე თანხას ბოლომდე არ გადაიხდის, მოუაროს ქონებას, დააზღვიოს და ა.შ.
როდესაც ბანკი სესხს გაძლევს, მყიდველი მესაკუთრე ხდება და სესხის ფარვას გარკვეული დროის განმავლობაში. დაახლოებით ისეთივე პროდუქტია ლიზინგიც, უბრალოდ, საბანკო რეგულაციებიდან გამომდინარე, უძრავი ქონების შეძენაზე შეფერხება მოხდა დაკრედიტების პორტფელებში. ამან კი იპოთეკური სესხები შემცირდა, ბიუროკრატია, რეგულაციები და რისკები გაიზარდა. ფაქტია, რომ დღეს იპოთეკური სესხით ბინის შეძენა უფრო რთული გახდა.
მოკლედ, მომხმარებელს ისეთი პირობები უნდა შესთავაზონ, რომ მან გაბედოს და იყიდოს ლიზინგით უძრავი ქონება. თუ ეს მოხდება, ის დაეხმარება უძრავი ქონების ბაზარს. მთავარია მყიდველს გადაუხდელობის შემთხვევაში ფინანსური პრობლემები არ გაუღრმავდეს, ანუ მას უნდა ჰქონდეს მარტივი მოცემულობა. თუ სალიზინგო კომპანია იყიდის ამ ქონებას, მას გარკვეული ვადით საკუთრებაში მისცემს და დანიშნულ ვადებში თუ ვერ გადაუხდის, მესაკუთრეს უნდა მიეცეს საშუალება ფინანსური რისკების გარეშე გაყიდოს ქონება, რომლის თანხის ნაწილიც გადახდილი აქვს.
მოკლედ, სესხის გადაუხდელობის დროს რა ფინანსური ვალდებულებაც ეკისრება მესაკუთრეს, ამაზე უარეს ფინანსურ და კაბალურ პირობებს ლიზინგი არ უნდა ითვალისწინებდეს. ვფიქრობ, თუ ასე არ მოხდება, ეს გზა სექტორს განვითარებაში დაეხმარება", - აღნიშნა კუნელაურმა ,,ბიზნეს-რეზონანსთან" საუბრისას.
წყარო: resonancedaily.com