The Economist: უკრაინაში საპრეზიდენტო არჩევნები შესაძლოა 2025 წლის მაისში ჩატარდეს - ვინ განიხილება კანდიდატებად?

ამ ფონზე, რა შეიძლება ითქვას პროგნოზების კუთხით? თიბისი კაპიტალის ჯერ კიდევ ზაფხულის პერიოდიდან მოყოლებული საბაზო სცენარი, რომელიც წლის ბოლოსათვის აშშ დოლართან ლარის დაახლოებით 2.8 კურსს ითვალისწინებს, მცირედით მაგრამ მაინც შეიცვალა და ამჯერად საორიენტაციო ნიშნული უფრო სადღეისო, დაახლოებით 2.73-ით განისაზღვრება. ამასთან, ლოგიკური კითხვაა, თუ დაგროვილი სავალუტო ბუფერები მასშტაბურია და ასევე, თიბისის ოპერატიულ ინფორმაციასა და ოქტომბრის სავაჭრო ბალანსზე დაყრდნობით, წმინდა სავალუტო შემოდინებები კვლავ ძლიერია, რატომ არ არის განახლებულ საბაზო სცენარში ლარის დამატებით მნიშვნელოვანი გამყარება? ამ კითხვაზე რამდენიმე პასუხი არსებობს. პირველი, დაგროვილი ვალუტის ბაზარზე მიწოდება ჯერ კიდევ არ ფიქსირდება. მეორე, მიწოდების შემთხვევაშიც, სებ-ის სავალუტო რეზერვების შევსება უფრო მეტად ალბათურია, ვიდრე ლარის მნიშვნელოვანი გამყარება. თავის მხრივ, ეს დაშვება შემდეგ არგუმენტებს ეფუძნება. ოქტომბრის წლიური ინფლაცია მხოლოდ 0.3 პროცენტს შეადგენს და, ლარის მნიშვნელოვანი გამყარების შემთხვევაში, დეფლაცია სულ მცირე არაა გამორიცხული, რაც, მაღალი ინფლაციის მსგავსად, პოზიტიურ განვითარებად არ აღიქმება.ასევე, თიბისი კაპიტალის შეფასებით, სხვადასხვა მიდგომის გამოყენებით, სადღეისოდ ლარი მის, როგორც მოკლევადიან, ასევე გრძელვადიან ტენდენციასთან ახლოა და, შესაბამისად, დამატებით გამყარების არგუმენტები ამ მხრივაც არ არის. აგრეთვე, მნიშვნელოვანია, რომ ვალუტის საკმაო ოდენობით გაყიდვის შემდეგ, საერთაშორისო რეზერვების შევსებაც საკმაოდ წონადი არგუმენტია. რაც შეეხება ლარის სეზონურობას, თიბისი კაპიტალის შეფასებით, ბოლო წლებში სეზონური თავისებურება ნაკლებადაა გამოკვეთილი, რაც ბაზრის მონაწილეთა უფრო მეტი გათვითცნობიერებულობის და, შედეგად, ლარის ყიდვა-გაყიდვის კუთხით შესაბამისი ქცევით არის გამოწვეული. ამასთან, თავისთავად, როდესაც მხოლოდ აშშ დოლართან გაცვლით კურსზე ვსაუბრობთ, არსებითია დოლარის სხვა ვალუტებთან გაცვლითი კურსის დინამიკაც. ამ მხრივ, საშუალოვადიან პერსპექტივაში დოლარის შედარებით დასუსტება კვლავ საბაზო სცენარია, თუმცა, ერთი მხრივ, ბოლო პერიოდში საწინააღმდეგო არგუმენტები უფრო გამოიკვეთა და, მეორე მხრივ, უფრო ახლო პერსპექტივაში დოლარის დასუსტება ნაკლებალბათურია.სხვა მაკროეკონომიკური მაჩვენებლების კუთხით, აღსანიშნავია, რომ თიბისის არხებით განხორციელებულ ტრანსაქციებზე დაყრდნობით, ოქტომბერში და ნოემბრის დასაწყისშიც ეკონომიკური აქტივობა კვლავ ძლიერია. საკუთრივ, თიბისი კაპიტალის პროგნოზირების მოკლევადიანი ჩარჩოს მიხედვით, ოქტომბრის ეკონომიკის ზრდა დაახლოებით 9%-ს შეადგენს, თუმცა, ამჯერად მინიმალური და მაქსიმალური ნიშნულის ამპლიტუდა შედარებით უფრო მაღალია.ასევე აღსანიშნავია, რომ, ლარზე დამატებითი ზეწოლის მილევისა და ფედერალური სარეზერვო სისტემის საპროცენტო განაკვეთის კლების ფონზე, დეკემბრის შეხვედრისას სებ-ის მიერ რეფინანსირების განაკვეთის 25 საბაზისო პუნქტით შემცირება ამჟამად მეტადაა მოსალოდნელი, ნაცვლად ჩვენი ადრინდელი პროგნოზისა, რომელიც განაკვეთის 8%-იან ნიშნულზე უცვლელად დატოვებას ითვალისწინებდა.გაეცანით პუბლიკაციას ბმულზე.

1731579827

ტრენინგი სპეციალურად ბიზნესების წარმომადგენლებისთვის შეიქმნა და მიზნად ისახავს ზოგადი გარემოსდაცვითი ცნობიერების ამაღლებას და ბიზნესისთვის სასარგებლო და რელევანტურ ინფორმაციის გაზიარებას კლიმატის ცვლილებასთან დაკავშირებული რისკების მიმართულებით. ტრენინგის შემდეგ, ბიზნესსექტორის წარმომადგენლებს ექნებათ ცოდნა მდგრადი ბიზნესმოდელების, მათი უპირატესობებისა და მოსალოდნელი სარგებლის შესახებ. ამასთანავე, კურსი დაეხმარება ბიზნესებს მათ საქმიანობაში მდგრადობის ხელშემწყობი ფაქტორების ინტეგრირებაში.თიბისის ESG აკადემიის სპეციალური კურსი ორიენტირებულია მონაწილეებისთვის არამარტო თეორიული ცოდნის მიწოდებაზე, არამედ მასში ინტეგრირებულია თანამედროვე სწავლების მიდგომები, რომლებიც მიღებული ინფორმაციის პრაქტიკაში გამოყენებას ისახავს მიზნად.ტრენინგის პირველ ნაწილში, შემეცნებითი სამაგიდო თამაშების, ვიდეოების, პრაქტიკული სავარჯიშოებისა და თეორიული მასალების საშუალებით, ბიზნესის წარმომადგენლები მიიღებენ ინფორმაციას ისეთ საკითხებზე, როგორებიცაა: ნარჩენების მართვა და ცირკულარული ეკონომიკა, სათბური აირები, მდგრადი ურბანიზაცია, მდგრადი სოფლის მეურნეობა, კლიმატის ცვლილება და მისი შედეგები საქართველოს რეგიონებზე და სხვა. ტრენინგის მეორე ნაწილი კი დაეთმობა მონაწილეებისთვის კონკრეტულ ეკონომიკურ სექტორებზე მორგებული ინფორმაციის მიწოდებას.ESG აკადემიის კურსზე დასწრების უნიკალური შესაძლებლობა თიბისის ბიზნესმომხმარებლებს აქვთ, რისთვისაც მათ რეგისტრაცია უნდა გაიარონ შემდეგ ბმულზე: სარეგისტრაციო ფორმა.ESG აკადემიის პირველი კურსის განსახორციელებლად, თიბისიმ მხარდაჭერა ორი ევროპული ფონდის ტექნიკური დახმარების პროგრამის ფარგლებში მოიპოვა - EFSE Development Facility (DF) და GGF Technical Assistance Facility (TAF). ტრენინგ პროგრამა კი, თიბისისა და „დეველორის“ აქტიური თანამშრომლობით შეიქმნა. პროგრამა ეფუძნება მდგრადობის მიმართულებით თიბისიში არსებულ ცოდნასა და კომპეტენციას, რომლებიც ტრენინგში გადმოტანილია „დეველორის“ გამოცდილი სწავლების მეთოდების გამოყენებით.თიბისის ESG აკადემია პირველი გრძელვადიანი საგანმანათლებლო პლატფორმაა, რომელიც მონაწილეებს ყველა ტრენინგ პროგრამას სრული დაფინანსებით, ქართულ ენაზე სთავაზობს.

1731568260

როგორც საჯარო განცხადებებიდან ირკვევა, ქეთევან თურაზაშვილის მამის, საბურთალოს საოლქო საარჩევნო კომისიის წევრის ალექსანდრე თურაზაშვილის გარდაცვალების გამო მიმდინარეობს საგამოძიებო მოქმედებები.„მიუხედავად იმისა, რომ არ დასრულებულა გამოძიება, გრძელდება უდანაშაულობის პრეზუმფციის დარღვევა და ალექსანდრე თურაზაშვილის გარდაცვალების მიზეზად, საოლქო საარჩევნო კომისიის წევრის თეონა ჯაფარიძის შესაძლო მართლსაწინააღმდეგო ქმედებებზე მითითება. სათანადო მტკიცებულებებისა და გამოძიების გარეშე მსგავსი დაუსაბუთებელი ბრალდებები წარმოადგენს პირდაპირ ზეწოლას საოლქო საარჩევნო კომისიის წევრზე.თუ საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით, მოქმედი კომისიის წევრის მიერ, გამოიკვეთება კანონსაწინააღმდეგო ქმედების ჩადენის ფაქტი, ცესკო თავისი უფლებამოსილების ფარგლებში შეისწავლის საკითხს და ექნება სათანადო რეაგირება.საარჩევნო ადმინისტრაცია თხოვნით მიმართავს ქეთევან თურაზაშვილს, დაელოდოს დაწყებულ გამოძიებაზე შესაბამისი უფლებამოსილი ორგანოს საბოლოო გადაწყვეტილებას“, - აცხადებენ ცესკოში.

1731500299

„ზოგადად, ოქტომბრის თვეში ექსპორტის საკმაოდ მაღალი ზრდა ფიქსირდება, იანვარ - ოქტომბრის მაჩვენებლით კი ზრდა 7 %-ს აჭარბებს. აღსანიშნავია, რომ ექსპორტის მოცულობა რეკორდულია და დაახლოებით 5.5 მილიარდი აშშ დოლარი შეადგინა“, - აცხადებს მინისტრის მოადგილე.ამასთან, ვახტანგ ცინცაძის ინფორმაციით, ქვეყანაში იზრდება სავალუტო შემოდინებები, მათ შორის, არამხოლოდ ექსპორტის ხარჯზე - ზრდა ფიქსირდება ტურიზმიდან მიღებული შემოსავლების მხრიდანაც. როგორც მინისტრის მოადგილე აღნიშნავს, ასევე საკმაოდ ძლიერია სავალუტო შემოდინებები მომსახურების ექსპორტიდან, რაც საბოლოო ჯამში პოზიტიურად აისახება მაკროეკონომიკურ ფუნდამენტურ მაჩვენებლებზე.„ქვეყანაში მაკროეკონომიკური ფუნდამენტები საკმაოდ ძლიერია, გვაქვს მაღალი ეკონომიკური ზრდა. ინფლაცია მიზნობრივ დონეზე ქვემოთ ნარჩუნდება, რაც გვაძლევს პოზიტიური მოლოდინის საფუძველს - რომ მომავალ თვეებში და წლებში საქართველო შეინარჩუნებს იმაზე მაღალ ეკონომიკურ ზრდას, ვიდრე ამას საერთაშორისო საფინანსო ინსტიტუტები პროგნოზირებენ. უნდა აღინიშნოს, რომ ჩვენი მაკროეკონომიკური პარამეტრები გაცილებით ჯანსაღია 2024 წლის განმავლობაში და არაერთი საერთაშორისო საფინანსო ინსტიტუტის მიერ მოხდა მათი ზრდის მიმართულებით გადახედვა. ეს ერთი პოზიტიური სიგნალია არამხოლოდ ადგილობრივი, არამედ საერთაშორისო ინვესტორებისთვისაც“, - განაცხადა ვახტანგ ცინცაძემ.აღსანიშნავია, რომ 2023 წელს ექსპორტის და სავაჭრო ბრუნვის რეკორდული მოცულობა დაფიქსირდა - ექსპორტი 9%-ით გაიზარდა და 6.1 მილიარდი აშშ. დოლარი შეადგინა, ხოლო სავაჭრო ბრუნვის ზრდამ 13.4% შეადგინა და 21.7 მლრდ აშშ. დოლარს გაუტოლდა.

1731497845

ცენტრალური საარჩევნო კომისია კიდევ ერთხელ განმარტავს, რომ ამომრჩეველთა ზუსტი აქტივობა ასახულია იმ შემაჯამებელ ოქმებში, რომელიც დგება საარჩევნო უბნებზე და სწორედ ამ მონაცემებზე დაყრდნობით დგინდება საბოლოო აქტივობა, რომელიც ფიქსირდება არჩევნების შემაჯამებელ ოქმში.როგორც ცესკოში აღნიშნავენ, გენდერული სტატისტიკა არ შეიტანება კენჭისყრის შედეგების შემაჯამებელი ოქმის მონაცემებში და ის კავშირში არაა კენჭისყრის შედეგებთან.„საგულისხმოა, რომ „სამართლიანი არჩევნები“ ერთის მხრივ ენდობა ცესკოს პირველად მონაცემებს გენდერულ ჭრილში ამომრჩეველთა აქტივობის თაობაზე, ხოლო მეორეს მხრივ უნდობლობას უცხადებს ცესკოს მიერ დაფიქსირებულ არჩევნების წინასწარ ოფიციალურ შედეგებს, თან იმ ფონზე, როდესაც მათივე განცხადებით, ორგანიზაციის მიერ ხმების პარალელური დათვლის შედეგები შესაბამისობაშია ცესკოს შედეგებთან. აღსანიშნავია, რომ ამ შედეგების დღემდე არგასაჯაროების დასაბუთებას „სამართლიანი არჩევნები“ ბუნდოვანი და დამაჯერებლობას მოკლებული არგუმენტებით ცდილობს.ორგანიზაციისთვის კარგადაა ცნობილი, რომ რეგისტრატორი კომისიის წევრების მიერ არჩევნებში მონაწილე ქალი და კაცი ამომრჩევლების დათვლა ხდება არა არჩევნებზე მოსული ქალებისა და კაცების რაოდენობის აღრიცხვით, არამედ მოსული ამომრჩევლის რეგისტრაციის მონაცემებით და ასევე, გადასატანი ყუთის ანალოგიური მონაცემებით. ამის შემდეგ, რეგისტრატორები ითვლიან მხოლოდ ქალი ამომრჩევლის რაოდენობას, ხოლო კაცი ამომრჩევლების გამოთვლა ხდება მოსული ამომრჩევლის საერთო რაოდენობიდან. შესაბამისად, უზუსტობა პირველ მონაცემში ავტომატურად გამოიწვევს უზუსტობას მეორე მონაცემშიც. თუმცა, ხაზგასმით უნდა აღინიშნოს, რომ აქტივობის დათვლა გენდერულ ჭრილში არ წარმოადგენს კანონის მოთხოვნას. აღნიშნული მონაცემები მუშავდება მხოლოდ არასაარჩევნო მიზნებისთვის და მას არანაირი კავშირი არჩევნების შედეგების ოფიციალურ მონაცემებთან არ გააჩნია.მონაცემებში, რომელიც „სამართლიანმა არჩევნებმა“ ცესკოსგან მიიღო, იყო ადამიანური შეცდომით გამოწვეული რამდენიმე ხარვეზი, რაც საარჩევნო ადმინისტრაციამ, როგორც პასუხისმგებლობიანმა უწყებამ, თავადვე დაადასტურა. კერძოდ, 11 საარჩევნო უბნიდან, არჩევნებში მონაწილე ქალების გადმოგზავნილ რაოდენობაში არსებულმა უზუსტობებმა გამოიწვია ცდომილება ჯამურად 150 ამომრჩევლის სქესის აღრიცხვაში, რაც 2 მილიონზე მეტი ამომრჩევლის აღრიცხვისას უმნიშვნელო მაჩვენებელია. „სამართლიანი არჩევნების“ მცდელობა, განაზოგადოს 11 უბანზე დაშვებული უზუსტობები და ეს „მნიშვნელოვან შეუსაბამობად“ მონათლოს, მით უფრო, წარმოაჩინოს არჩევნების გაყალბების დამადასტურებელ ფაქტად, უბრალოდ არასერიოზულია. მაშინ, როდესაც 2020-ში მათივე პარალელური დათვლის შედეგების აცდენას რეალურ შედეგებთან, სამართლიანმა არჩევნებმა „უმნიშვნელო უზუსტობა“ უწოდა.ნიშანდობლივია, რომ თავიდან „სამართლიანი არჩევნები“ საზოგადოებას არწმუნებდა, რომ მსგავსი უზუსტობები ფიქსირდებოდა 23 საარჩევნო უბანზე. მას შემდეგ, რაც დადასტურდა რომ არც ეს შეესაბამება სიმართლეს, ნაცვლად საკუთარი შეცდომის აღიარებისა, ორგანიზაცია გადაერთო ზოგადად კაცების მაღალი აქტივობის ანომალიურობის დამტკიცების ვერსიებზე და შესაბამისი სპეკულაციური აღქმების შექმნის მცდელობებზე.დასასრულს, კიდევ ერთხელ განვმარტავთ, რომ ამომრჩეველთა ზუსტი აქტივობა ასახულია იმ შემაჯამებელ ოქმებში, რომელიც დგება საარჩევნო უბნებზე და სწორედ ამ მონაცემებზე დაყრდნობით დგინდება საბოლოო აქტივობა, რომელიც ფიქსირდება არჩევნების შემაჯამებელ ოქმში. გენდერული სტატისტიკა არ შეიტანება კენჭისყრის შედეგების შემაჯამებელი ოქმის მონაცემებში და ის კავშირში არაა კენჭისყრის შედეგებთან.მოყვანილი ფაქტები ცნობილია ყველა ჩართული მხარისთვის, მათ შორის, მათთვისაც, რომელთა ინტერესს, როგორც ჩანს, სამწუხაროდ, საზოგადოებისთვის ფაქტების მიწოდების ნაცვლად ინფორმაციით მანიპულირება წარმოადგენს“, - აღნიშნულია განცხადებაში.

1731496401

მათი თქმით, არჩევნებისთვის მზადება უკვე დაწყებულია. მუშაობა დაიწყო რეგიონულ საარჩევნო შტაბებში, მიმდინარეობს კანდიდატთა სიების შედგენა. ამჟამინდელი პრეზიდენტის ვოლოდიმირ ზელენსკის ერთ-ერთი შესაძლო კონკურენტის წარმომადგენლები აცხადებენ, რომ უკრაინას სჭირდება არჩევნები, მაგრამ ეშინიათ ამ თემაზე საჯარო განცხადების გაკეთებას, სახელმწიფოს მეთაურის აპარატის მკაცრი რეაქციის შიშით.The Economist-ის მიერ განხილული შიდა გამოკითხვების თანახმად, ზელენსკი არჩევნებს წააგებდა, რადგან საზოგადოება, რუსეთის შემოჭრის დაწყებიდან სამი წლის შემდეგ, აღარ აღიქვამს სახელმწიფოს ამჟამინდელ მეთაურს, როგორც "ომის გმირს".მთავარ ფავორიტად ითვლება უკრაინის შეიარაღებული ძალების ყოფილი მთავარსარდალი, გენერალი ვალერი ზალუჟნი, რომელიც ბრიტანეთის ელჩად გასულ წელს ზელენსკისთან კონფლიქტის შემდეგ დაინიშნა. ზალუჟნის პოლიტიკური ამბიციები ჯერ კიდევ გაურკვეველია, თუმცა ბევრი ითხოვს მის საპრეზიდენტო არჩევნებში მონაწილეობას, განმარტავს გამოცემის წყარო.ამავდროულად, ზელენსკისთვის, სხვა ოპოზიციური კანდიდატებთან შედარებით, ხმის მისაცემად უფრო მეტი ადამიანია მზად, გამონაკლისია ზალუჟნი. ამჟამინდელი პრეზიდენტის ყოფილ კოლეგას მიაჩნია, რომ საუკეთესო გადაწყვეტილება, რომელიც ზელენსკიმ შეიძლება მიიღოს, არის გადადგეს და შეასრულოს თავდაპირველი დაპირება, რომ პრეზიდენტად მხოლოდ ერთი ვადით იქნებოდა.„ზელენსკის მხოლოდ ერთი გამოსავალი აქვს თავისი რეპუტაციის შესანარჩუნებლად. ეს არის არჩევნების ჩატარება მისი მონაწილეობის გარეშე და ისტორიაში შესვლა, როგორც ადამიანი, რომელმაც გააერთიანა ერი ომში“, - განმარტა მან.სექტემბრის ბოლოს The Economist, ინფორმირებულ წყაროებზე დაყრდნობით, წერდა, რომ ზელენსკი განიხილავს 2025 წელს საპრეზიდენტო არჩევნების ჩატარების შესაძლებლობას თავისი ძალაუფლების გასაძლიერებლად. მათი თქმით, ამ დროისთვის ბევრი კამათი მიმდინარეობს არჩევნებში ზელენსკის პოტენციურ კონკურენტებზე.ამერიკის ეროვნულ-დემოკრატიული ინსტიტუტის მონაცემებით, უკრაინელების ნდობა მოქმედი პრეზიდენტის მიმართ 2023 წლის მაისში 80%-დან 2024 წელს 45%-მდე დაეცა. ზოგადად მთავრობისადმი ნდობა კიდევ უფრო შემცირდა.„პოლიტიკური პროცესი ნამდვილად დაწყებულია“, - განუცხადა The Economist-ს უკრაინის ყოფილმა პრემიერ-მინისტრმა იულია ტიმოშენკომ, რომელმაც სამჯერ იყარა კენჭი საპრეზიდენტო არჩევნებში.ზელენსკის უფლებამოსილების ხუთწლიანი ვადა 2024 წლის 20 მაისს ამოეწურა. უკრაინაში საპრეზიდენტო არჩევნები მარტში უნდა გამართულიყო, მაგრამ არ ჩატარდა, რადგან ქვეყანაში საომარი მდგომარეობა იყო. მანამდე ზელენსკიმ განაცხადა, რომ ქვეყანაში საპრეზიდენტო არჩევნების ჩატარება „დროული არაა“. მისი თქმით, ის მხოლოდ რუსეთისთვისაა მომგებიანი. ამასთან, მან აღნიშნა, რომ სამხედრო კონფლიქტი რომ დასრულებულიყო, მეორე საპრეზიდენტო ვადით არ იყრიდა კენჭს.ამავდროულად, როგორც 14 სექტემბერს პარტია „ხმის“ უმაღლეს რადას დეპუტატმა, იაროსლავ ჟელეზნიაკმა აღნიშნა, უკრაინის 2025 წლის ბიუჯეტში არ შედის არჩევნების ჩატარების სახსრები. მოგვიანებით, რადას დეპუტატმა ევროპული სოლიდარობიდან ალექსეი გონჩარენკომ განაცხადა, რომ 19 სექტემბერს უკრაინის პრეზიდენტის ოფისის უფროსის ახალმა მოადგილემ, ვიქტორ მიკიტამ შეხვედრა გამართა მმართველი პარტიის „ხალხის მსახურის“ რეგიონული ფილიალების თავმჯდომარეებთან, შეხვედრის თემა არჩევნებს ეხებოდა.

1731493944