საქსტატის მონაცემებით, 2023 წელს საქართველოში 1 594 746.9 მლნ აშშ დოლარის პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების მთლიანი შემოდინება დაფიქსირდა. ამ პერიოდში საქართველოში პირველადი ინვესტორი იყო გაერთიანებული სამეფო, რომელმაც ეკონომიკაში მნიშვნელოვანი თანხა 392 მილიონი აშშ დოლარი შეიტანა. მას შემდეგ მოდის ნიდერლანდები 360.5 მილიონი აშშ დოლარით, რაც მიუთითებს ევროპელი ინვესტორების არსებით ინტერესზე საქართველოს ეკონომიკური პოტენციალით.

მესამე უმსხვილესი ინვესტორი თურქეთი აღმოჩნდა, რომელმაც 168,8 მილიონი აშშ დოლარის წვლილი შეიტან ინვესტიციების საერთო სურათში, რასაც მოჰყვება შეერთებული შტატები 153,5 მილიონი აშშ დოლარით. რუსეთმა, მალტამ, აზერბაიჯანმა, ჩინეთმა, იაპონიამ და ყაზახეთმა ასევე განახორციელეს მნიშვნელოვანი ინვესტიციები, თუმცა სხვადასხვა რაოდენობით. ეს ინვესტიციები, მიუხედავად იმისა, რომ მნიშვნელოვანია, ავლენს არასწორ განაწილებას და ხაზს უსვამს საქართველოსთვის უფრო დივერსიფიცირებული საინვესტიციო პორტფელის საჭიროებას.

საქართველოს უცხოური საინვესტიციო ლანდშაფტის კრიტიკული ანალიზი ავლენს რამდენიმე ძირითად გამოწვევას. გაერთიანებული სამეფოს არაპროპორციული ინვესტიციები, სხვა ქვეყნებთან შედარებით, ხაზს უსვამს უცხოური კაპიტალის ერთ წყაროზე დამოკიდებულებას, რამაც შესაძლოა ეკონომიკა მოწყვლადობის რისკის ქვეშ დააყენოს. შეზღუდული რაოდენობის ქვეყნებიდან ინვესტიციების კონცენტრაცია, რომელთაგან პირველი ორი კონტრიბუტორი შეადგენს მთლიანი შემოდინების 47%-ს, მიუთითებს ინვესტორების ფართო ინტერესის ნაკლებობაზე.

ამ გამოწვევების გადასაჭრელად და მდგრადი ეკონომიკური ზრდის ხელშეწყობისთვის, საქართველომ უნდა გამოიყენოს მრავალმხრივი მიდგომა. უპირველეს ყოვლისა, საჭიროა უცხოური ინვესტიციების წყაროების დივერსიფიკაცია ქვეყნების უფრო ფართო სპექტრის ინვესტორების აქტიურად დაინტერესებისთვის. ამის მიღწევა შესაძლებელია მიზნობრივი მარკეტინგული ძალისხმევის, ინვესტიციების ხელშეწყობის კამპანიებისა და ორმხრივი შეთანხმებების მეშვეობით, რომლებიც ხელს უწყობენ ინვესტიციების ნაკადებს.

მეორეც, საქართველომ პრიორიტეტი უნდა მიანიჭოს მაღალი ზრდის პოტენციალის მქონე სექტორებს, როგორიცაა: ტექნოლოგია, ლოგისტიკა, განახლებადი ენერგია, ტურიზმი და სოფლის მეურნეობა, რათა მოიზიდოს ინვესტიციები, რომლებიც შეესაბამება ქვეყნის სტრატეგიულ მიზნებს. ამ სექტორებზე ფოკუსირებით, საქართველოს შეუძლია გამოიყენოს თავისი შედარებითი უპირატესობები და შექმნას ხელსაყრელი გარემო უცხოელი ინვესტორებისთვის. საქართველოს შედარებით უპირატესობად, პირველ რიგში, უნდა მივიჩნიოთ ის გარემოება, რომელიც თავისუფალი ვაჭრობის მრავალმხრივი ვექტორით გამოირჩევა. საქართველოს აკავშირებს ღრმა და ყოვლისმომცველი თავისუფალი ვაჭრობის ხელშეკრულება ევროკავშირის მაღალ გადახდისუნარიან ბაზართან. მეორე, საქართველოს თავისუფალი ვაჭრობის რეჟიმი აკავშირებს ასევე ჩინეთთან. ამით, საქართველო რეგიონში ერთადერთი ქვეყანაა, რომელიც მსგავსი შედარებითი უპირატესობით სარგებლობს. ერთის მხრივ, ევროპის 800 მილიონიან ბაზართან, ხოლო მეორე მხრივ, ჩინეთის 1.4 მილიარდიან ბაზართან წვდომა, ინვესტორებისთვის ძალიან დიდი სიგნალია, რომ საქართველოში ბიზნესის კეთებით, აქ პროდუქტებისა და სერვისების წარმოებით დაინტერესდნენ.

გარდა ამისა, ბიზნესის რეგისტრაციის სიმარტივით, საქართველო მოწინავე პოზიციაზეა მსოფლიოში, თუმცა, საჭიროა ინვესტორების დაცვის მექანიზმების გაძლიერება, სტაბილური და პროგნოზირებადი პოლიტიკური და ეკონომიკური გარემოს არსებობა, რომელიც ინვესტორებს შორის ნდობას აღძრავს და ხელს შეუწყობს მათ უფრო მეტ მონაწილეობას საქართველოს ეკონომიკაში. ბიუროკრატიული პროცესების გამარტივება და სამართლებრივი უსაფრთხოების უზრუნველყოფა ხელს შეუწყობს უფრო ხელსაყრელ საინვესტიციო კლიმატს.

დასასრულს, მიუხედავად იმისა, რომ საქართველომ დაინახა მნიშვნელოვანი უცხოური ინვესტიციების შემოდინება, არსებობს გაუმჯობესების პერსპექტივა უფრო დაბალანსებული და მდგრადი საინვესტიციო ლანდშაფტის მისაღწევად. ინვესტიციების წყაროების დივერსიფიკაციით, სტრატეგიული სექტორების გათვლით და ბიზნესს გარემოს გაძლიერებით, საქართველოს შეუძლია გახსნას თავისი სრული ეკონომიკური პოტენციალი, კერძო საკუთრებასთან ერთად და გაუხსნას გზა გრძელვადიან კეთილდღეობას.

ავტორი: გელა გრძელიძე